Διερευνητική προσέγγιση των μαθηματικών της πρώτης σχολικής ηλικίας: Κριτήρια σχεδιασμού δραστηριοτήτων και αξιολόγησης υλικών

Abstract

Πολλοι είναι οι λόγοι οι οποιοι συνηγορούν στη διδασκαλία των μαθηματικών από την πρώτη σχολική ηλικία και σχετίζονται με τον σημαντικό ρόλο που παίζουν τα μαθηματικά στη σύγχρονη κοινωνία, με το ότι τα παιδιά από πολύ μικρά έχουν την ικανότητα, τη δυνατότητα αλλά και το ενδιαφέρον να μάθουν μαθηματικά και με το ότι διαθέτουν πρώιμες άτυπες μαθηματικές γνώσεις. Οι πρώιμες αυτές γνώσεις, ενώ δύνανται να δημιουργήσουν τα θεμέλια για τη μάθηση των τυπικών μαθηματικών, μπορούν, παράλληλα, να επηρεάσουν αρνητικά τη σχολική επίδοση λόγω των διαφοροποιήσεών τους (π.χ. άτυπες γνώσεις διαφορετικών επιπέδων). Για να καλυφθεί το χάσμα τυχόν διαφοροποιήσεων στις πρώιμες άτυπες μαθηματικές γνώσεις των μικρών παιδιών και να μειωθεί ο κίνδυνος δημιουργίας μαθησιακών δυσκολιών κατά την τυπική διδασκαλία των μαθηματικών στις μεγαλύτερες βαθμίδες της εκπαίδευσης, προτείνεται η χρήση από τους εκπαιδευτικούς συνειδητών πρακτικών διδασκαλίας και σχεδιασμένες διδακτικές παρεμβάσεις οι οποίες να στηρίζουν την ποιοτική μαθηματική εκπαίδευση. Στο πλαίσιο αυτό, η διερευνητική προσέγγιση, ως καινοτόμος παιδαγωγική πρακτική για τη διδασκαλία των μαθηματικών, προτείνει την οικοδόμηση της γνώσης μέσω συνεργασίας, επικοινωνίας και επιχειρηματολογίας, δίνοντας έμφαση όχι μόνο στην καλλιέργεια του γνωστικού τομέα και στην απόκτηση μαθηματικών γνώσεων, αλλά και του κοινωνικού και επικοινωνιακού τομέα, με αποτέλεσμα την καλλιέργεια ποικίλων ικανοτήτων και δεξιοτήτων, απαραίτητων για τον μαθητή στην παρούσα και σε μελλοντική χρονική περίοδο, για τον ρόλο του ως ενεργού, συνειδητοποιημένου και νοήμονα πολίτη. Η ανάγκη για υποστήριξη των υποψήφιων, αλλά και των εν ενεργεία εκπαιδευτικών στις παραπάνω «απαιτήσεις» οδήγησε στη συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται και συζητούνται θεωρητικά, ερευνητικά και εκπαιδευτικά ζητήματα, απαραίτητα για την αναζήτηση, τον σχεδιασμό, την επιλογή, την αξιολόγηση και την προετοιμασία για χρήση, υλικών και δραστηριοτήτων, με σκοπό την προσέγγιση βασικών θεμάτων των μαθηματικών της πρώτης σχολικής ηλικίας (Αριθμοί και Πράξεις, Μοτίβα, Χώρος, Επίπεδα Σχήματα και Γεωμετρικά Στερεά, Μήκος, Εμβαδόν, Στατιστική και Πιθανότητες), μέσω της διερευνητικής προσέγγισης.

There are many reasons for teaching mathematics from early school age and are related to the important role that mathematics plays in modern society, due to the fact that children from a very young age have the ability, opportunity and interest to learn mathematics and due to the fact that they have early informal mathematical knowledge. While this early knowledge, can lay the foundations for learning formal mathematics, it can also have a negative impact on school performance due to its differentiated nature (e.g. informal knowledge at different levels). In order to close the gap of any differentiation in young children's early informal mathematical knowledge and to reduce the risk of creating learning difficulties in formal mathematics instruction at higher levels of education, it is recommended that the teachers use conscious teaching practices and planned instructional interventions that support quality mathematics education. In this context, the inquiry approach, as an innovative pedagogical practice for teaching mathematics, proposes the construction of knowledge through collaboration, communication and argumentation, emphasizing not only to the cultivation of the cognitive domain and the acquisition of mathematical knowledge, but also to the social and communicative domain, resulting in the cultivation of a variety of competences and skills necessary for the student in the present and future time period, for his/her role as an active, aware and intelligent The need to support both aspiring and practising teachers in meeting the above 'requirements' has led to the writing of this book. This book presents and discusses theoretical, research and educational issues necessary for the search, design, selection, evaluation and preparation for using, materials and activities, in order to approach key topics in early school mathematics (Numbers and Operations, Patterns, Space, Plane Shapes and Geometric Solids, Length, Area, Statistics and Probability), through the inquiry approach.