Συγκρητισμός και υβριδισμός

Abstract

Αντικείμενο του κεφαλαίου αποτελούν τα φαινόμενα θρησκευτικού συγκρητισμού και πολιτισμικού υβριδισμού στον οθωμανικό χώρο. Όπως σε όλες τις αντίστοιχες περιπτώσεις, από το χαλιφάτο μέχρι την αποικιοκρατία και τη σύγχρονη εποχή, η συνάντηση χριστιανισμού και ισλάμ οδήγησε σε πολλαπλές ωσμώσεις που εκφράστηκαν ως συγκρητιστικές πρακτικές ή/και υβριδικά στοιχεία στο πλαίσιο του λαϊκού πολιτισμού, εν μέρει και του λόγιου. Στις αραβικές περιοχές και στη Μικρά Ασία οι ωσμώσεις αυτές προϋπήρξαν των Οθωμανών, στα Βαλκάνια όμως, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών περιοχών, εμφανίστηκαν ως συνέπεια της οθωμανικής κατάκτησης. Σε όλες τις περιπτώσεις ωστόσο, η μακραίωνη οθωμανική κυριαρχία με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της επέδρασε καταλυτικά στην περαιτέρω διαμόρφωση των συγκρητιστικών και υβριδικών στοιχείων. Πολλά εξακολουθούν να αποτελούν μέρος της πολιτισμικής κληρονομιάς των λαών της ευρύτερης περιοχής και να συμβάλλουν στη διαμόρφωση μιας κοινής πολιτισμικής γλώσσας, ιδίως στα Βαλκάνια.