Η φιλοσοφία των αξιών στον Νίτσε: μηδενισμός, βούληση για δύναμη, και νοηματοδότηση

Abstract

Η εργασία του Λότσε απετέλεσε τη βάση για την άνθιση της νεο-καντιανής φιλοσοφίας των αξιών στα τέλη του 19ου αιώνα. Μέσα σε αυτό το θερμό κλίμα στη φιλοσοφία των αξιών εμφανίζεται και αναπτύσσεται και η ριζοσπαστική σκέψη του Νίτσε για αυτές. Κατ' αυτόν, η νεότερη ανθρωπιστική εποχή ενέτεινε και οδήγησε στο όριό της μια τάση εντός της ιστορίας του Δυτικού πολιτισμού, παρούσα ήδη στον Πλάτωνα και στον Χριστιανισμό. Ο Δυτικός πολιτισμός βασίστηκε, κατ' αυτόν, σε μια λανθασμένη άποψη για την ουσία του ανθρώπου, κατά την οποία υπερτονίστηκε ο λόγος και η αγάπη. Αυτή η λάθος ουσιολογία έθεσε και μια αντίστοιχη αξιολογία η οποία, όπως θα αναμενόταν, απέτυχε να προσανατολίσει την ανθρώπινη ζωή και πράξη με τρόπο που να μην στρέφεται τελικά ενάντια στον ίδιο τον άνθρωπο. Το γεγονός αυτό ισοδυναμεί με μια προϊούσα απαξίωση όλων των υψηλών αξιών, δηλαδή σε μηδενισμό. Έτσι, ο ίδιος καλεί σε μια νέα αξιοθεσία ικανή να ανταποκρίνεται στην αληθή σύσταση του ανθρώπου, στη θέληση για δύναμη.

Lotze's work provided the basis for the flourishing of neo-Kantian philosophy of values in the late 19th century. It was in this heated climate in the philosophy of values that Nietzsche's radical thinking about values emerged and developed. In him, the modern humanistic era intensified and took to its limit a trend within the history of Western civilization already present in Plato and Christianity. Western civilisation was, according to him, based on a false view of the essence of man, in which reason and love were overemphasised. This false essentialism also posited a corresponding valorization which, as might be expected, failed to orient human life and action in a way that did not ultimately turn against man himself. This fact is tantamount to an anticipatory devaluation of all high values, i.e. to nihilism. Thus, he calls for a new worthiness capable of responding to man's true constitution, the will to power.