Το Διαδίκτυο στην ιστορική εκπαίδευση: Αναζήτηση, αξιολόγηση, οργάνωση και αξιοποίηση των ιστορικών πηγών στον υπολογιστή

Abstract

Στο κεφάλαιο διερευνώνται οι δυνατότητες του Διαδικτύου στο μάθημα της ιστορίας. Αρχικά αναλύεται ο όρος «Διαδίκτυο», αναδεικνύεται η σύνδεσή του με την ιστορική εκπαίδευση και παρουσιάζονται οι στρατηγικές απλής και σύνθετης αναζήτησης. Ακολουθεί η αξιολόγηση των ιστορικών πηγών του Διαδικτύου με κριτήρια (1) την προέλευση, (2) την αξιοπιστία, (3) την εγκυρότητα, (4) την ακρίβεια και (5) τη σπουδαιότητα. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται ενδεικτικά ιστότοποι ιστορικής αναφοράς του Διαδικτύου ανά κατηγορία: Θεματικές Πύλες, Αποθετήρια, Ηλεκτρονικές Βιβλιοθήκες, Μουσεία, ψηφιακά εργαλεία, οι επεκτάσεις και οι εφαρμογές του Διαδικτύου για την οργάνωση των ιστορικών πηγών σε θεματικούς φακέλους στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και στο «σύννεφο» (cloud), και τα ψηφιακά εργαλεία αναζήτησης ιστορικών πηγών του Διαδικτύου. Το δεύτερο μέρος επικεντρώνεται στο παιδαγωγικό πλαίσιο αξιοποίησης του Διαδικτύου στη διδασκαλία της ιστορίας. Ακολουθούν οι δραστηριότητες με τη χρήση επιλεγμένων διαδικτυακών εφαρμογών, με στόχο να κατανοηθεί ότι η ιστορία αποτελεί μια δραστηριότητα η οποία εξαρτάται από το ιστορικό της ερώτημα, την επιλογή των ιστορικών πηγών και την ερμηνεία τους, και σημασιοδοτείται στη βάση της εμπρόθετης λειτουργίας τους και της οπτικής γωνίας την οποία υιοθετούν. Κάθε δραστηριότητα επικεντρώνεται στην καλλιέργεια δεξιοτήτων οι οποίες αναπτύσσουν βασικές έννοιες της ιστορικής σκέψης (historical thinking) του Seixas (2017) και της ψηφιακής πολιτειότητας (digital citizenship).

The chapter explores the possibilities of the Internet in the teaching of history. Initially, the term "Internet" is analyzed, its connection with historical education is highlighted and the strategies of simple and complex search are presented. This is followed by an evaluation of historical Internet sources based on (1) origin, (2) reliability, (3) validity, (4) accuracy, and (5) importance. Then, indicative websites of historical Internet reference are presented by category: Thematic Portals, Repositories, Electronic Libraries, Museums, digital tools, extensions and applications of the Internet for organizing historical sources in thematic folders on the computer and in the "cloud", and digital tools for searching historical sources of the Internet. The second part focuses on the pedagogical framework of using the Internet in history teaching. Activities using selected web applications follow, in order to understand that history is an activity that depends on a historical question, the choice of historical sources and their interpretation, and is signified on the basis of their intentional function and the point of view they adopt. Each activity focuses on cultivating skills that develop basic concepts of historical thinking (Seixas, 2017) and digital citizenship.