Ύφος και υφή στη νεοελληνική μουσική δημιουργία (1900-1950): ταυτότητες και αλληλεπιδράσεις

Abstract

Στο κεφάλαιο εξετάζεται η ποικιλομορφία μουσικών χαρακτηριστικών στα έργα των Ελλήνων συνθετών της περιόδου 1900-1950 συνδεδεμένη με μία σειρά κριτηρίων που αφορούν επιρροές τους από την έντεχνη ευρωπαϊκή μουσική: από τον ρομαντικό εθνικισμό του 19ου αιώνα προς τον γαλλικό ιμπρεσιονισμό και τον αντι-ρομαντικό νεοκλασικισμό του 20ού, τις επιδράσεις της σύγχρονης εθνομουσικολογικής έρευνας στα νεοφολκλορικά κινήματα της Κεντρικής Ευρώπης κατά τη δεκαετία του 1920, καθώς και κάποιες πρώτες παρατηρήσεις περί ατονικότητας και δωδεκαφθογγισμού. Επίσης, αναλύονται οι προσπάθειες ανάδειξης της ελληνοκεντρικότητας, εντός και εκτός Εθνικής Σχολής, μέσω προσέγγισης του δημοτικού τραγουδιού, του βυζαντινού μέλους αλλά και της ελληνικής αρχαιότητας. Διαμέσου μείξης των παραπάνω ρευμάτων με τις συνθετικές ταυτότητες των δημιουργών, τα εργογραφικά δείγματα τα οποία παρουσιάζονται αναδεικνύουν, υφολογικά, στοιχεία πρωτοτυπίας και νεωτερικότητας.

In Chapter 2 the variable musical characteristics by Greek composers’ works of the 1900-1950 period are examined through a series of criteria that define their influences from European art music; from the late 19th-century romantic nationalism towards French Impressionism and anti-romantic Neoclassicism, and also from the repercussions of contemporary ethnomusicological research in Central-European neofolkloric movements to the first nuances of atonality and twelve-tone methodology. Furthermore, the emergence of hellenicity, into and out of the Greek National School, through the employment of folksong, Byzantine chant and elements of Greek Antiquity, is also analyzed. By merging the aforementioned trends with each composer’s personal artistic identity, musical examples are analytically examined in order originality and novelty in music creation to be revealed.