Βασικές έννοιες τραπεζικού δικαίου

Abstract

Το διδακτικό εγχειρίδιο εισάγει τον/ην φοιτητή/ρια στις βασικές έννοιες του τραπεζικού δικαίου, επιχειρώντας να καταστήσει κατανοητούς τους θεσμούς του ενωσιακού και εγχώριου τραπεζικού συστήματος. Τέτοιος θεμελιώδης ενωσιακός θεσμός είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία μαζί με τις λοιπές εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών αποτελούν το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών, το οποίο υπηρετεί την Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) που είναι μια προχωρημένη μορφή οικονομικής ολοκλήρωσης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Εξετάζεται το θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ένωσης και αναλύονται οι βασικοί πυλώνες της ΟΝΕ και του τραπεζικού συστήματος εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και το νέο πλαίσιο της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης. Οριοθετούνται οι σχέσεις της χώρας μας με το ενωσιακό τραπεζικό σύστημα μέσω του Ευρωσυστήματος, το οποίο συνίσταται από την ΕΚΤ μαζί με τις εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ, μία εκ των οποίων είναι η Τράπεζα της Ελλάδος. Εξετάζονται η ιστορική εξέλιξη, οι αρμοδιότητες και ο σημαντικός ρόλος της Τράπεζας της Ελλάδος για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Παρουσιάζεται η διάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος μέσα στο οποίο η Τράπεζα της Ελλάδος ασκεί εποπτεία επί συγκεκριμένων πιστωτικών ιδρυμάτων και χρηματοδοτικών ιδρυμάτων σε πνεύμα καλόπιστης συνεργασίας και αλληλοενημέρωσης με την ΕΚΤ. Εξετάζονται οι έννοιες του πιστωτικού και του χρηματοδοτικού ιδρύματος. Επιπλέον, το βιβλίο εξετάζει ζητήματα του ιδιωτικού τραπεζικού δικαίου, όπως την προστασία του καταναλωτή τραπεζικών υπηρεσιών, την έννομη σχέση τράπεζας πελάτη, την τραπεζική κατάθεση, τον τραπεζικό λογαριασμό, τη χορήγηση πιστώσεων, την εγγυητική επιστολή και την ενέγγυα πίστωση, ορισμένους τύπους αξιογράφων (συναλλαγματική, επιταγή), σύγχρονες χρηματοδοτικές συμβάσεις, μεταφορές κεφαλαίων, τις συμβάσεις τραπεζικού εμβάσματος και τραπεζικού γύρου.

The textbook introduces the student to the basic concepts of banking law, by helping them to comprehend the institutions of the banking system within the European Union and in Greece . Such a fundamental institution is the European Central Bank (ECB) which together with the national central banks of the member states constitute the European System of Central Banks, that serves the Economic and Monetary Union (EMU), which is an advanced form of economic integration within the European Union (EU). The institutional framework of the European Banking Union is under examination; the basic pillars of the EMU and of the banking system within EU are scrutinized; the new framework of a European economic governance is also examined. The relationships between our country and the banking system of the European Union via the Eurosystem are delimited. The Eurosystem consists of the ECB together with the national central banks of the member states that have adopted the euro as their currency. One bank belonging to the Eurosystem is the Bank of Greece. The historical evolution, the competences and the important role the Bank of Greece for the greek banking system is examined. Moreover the structure of the greek banking system in which the Bank of Greece supervises specific credit institutions and financial institutions (within a spirit of good faith and information sharing with ECB), is presented. The concepts of a credit institution and of a financial institution are scrutinized. Furthermore, the textbook examines issues of private banking law, such as the protection of the consumer of banking services, the legal relationship between a bank and a customer, the banking deposit, the banking account, the credit, the bank guarantee and the documentary of credit, certain kinds of negotiable instruments (bill of exchange, check), modern finance contracts, transfer of funds, bank transfers.