Διατροφή στην Ελλάδα

Abstract

Το κεφάλαιο αυτό πραγματεύεται τη διατροφή στην Ελλάδα και την εξέλιξή της από την αρχαιότητα έως τους νεώτερους χρόνους. Οι συνήθειες διατροφής και ο ρόλος της τροφής ως στοιχείο του πολιτισμού εξετάζονται σε συνάρτηση με κοινωνικές, γεωγραφικές και οικονομικές παραμέτρους. Παρουσιάζονται στοιχεία για τις γευματικές συνήθειες των αρχαίων ελλήνων, καθώς και για τη θεώρηση τη σχέσης ανάμεσα στη διατροφή και την υγεία με βάση την κλασική γραμματεία. Εξετάζονται οι νεωτερισμοί που εισήχθησαν στη διάρκεια των μεσαιωνικών και των νεώτερων χρόνων, καθώς και τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής ελληνικής διατροφής. Οι διατροφικές συνήθειες που επικράτησαν στο Αιγαίο περί τα μέσα του 20ού αιώνα αποτέλεσαν τη βάση της μεσογειακής δίαιτας, ενός πρότυπου υγιεινής διατροφής το οποίο έχει γίνει αποδεκτό από τη διεθνή ιατρική κοινότητα. Στην συνέχεια, η διαφορετικότητα στη διαθεσιμότητα ειδών διατροφής στις διάφορες περιοχές του Ελληνόφωνου κόσμου αναδεικνύεται μέσα από την πληροφορία που παρέχει ένα ναυτικό αρχείο. Τέλος, εξετάζεται πώς η στροφή στη μαζικά παραγόμενη τροφή οδήγησε στην αλλοίωση του ευρύτερου πλέγματος του γαστρονομικού πολιτισμού στην Ελλάδα. Στην αυγή του 21ού αιώνα, η λιτότητα υποχώρησε και τη θέση της κατέλαβαν οι σύγχρονες αξίες της αφθονίας από τη μία, και του διαιτητικού περιορισμού από την άλλη. Στη Μελέτη Περίπτωσης παρουσιάζονται στοιχεία για τις πρακτικές επιβίωσης και τις επιπλοκές υγείας που βίωσαν οι κάτοικοι των ελληνικών πόλεων εξ αιτίας του μεγάλου λιμού στην κατοχή.

This chapter focuses on Greek food culture by examining how the diet followed in Greek-populated regions has changed through time. By reviewing the meal practices that prevailed in classical antiquity as well as, in the medieval-byzantine era, the processes which led to traditional Greek eating habits are discussed. The frugality that largely prevailed Sea in the early twentieth century in the continental and insular regions surrounding the Aegean served as the foundation of a healthy eating model, the Mediterranean Diet. The dietary variability within the Greek-speaking world is examined with the aid of a set of unique data derived from a nineteenth-century nautical log. The chapter also presents original data on the severe famine experienced by the inhabitants of Athens during the German occupation in 1941-1942. Nevertheless, in the twenty-first century, Greek society has largely abandoned most of the traditional norms of food consumption while the value of dietary moderation has given place to the notions of abundance on the one hand, and dietary self-control, on the other.