Αττικά αγγεία με θρακική εικονογραφία

Abstract

This chapter presents Thracian subjects that are depicted on the Attic vases of the Late Archaic and Classical periods. The number of the Thracian-based representations known to date in combination with the variety of stories, form a Thracian cycle of themes in Atticvase-painting. These Thracian themes appear on Attic vases in the sixth century B.C. and last until the fourth century B.C. with the fifth B.C. century being the period of their peak. Based on the preserved vases, the Thracian themes can be divided into two broad categories: a) mortals and b) figures of myth. They all occurred on the vases, but they appeared in different periods and their popu- larity and duration varied as well. The first category of Thracians —the mortals— presented on Attic vase-painting, can be divided into two major groups: a) males and b) females. Although usually depicted independently, both Thracian males and females occur most frequentlyin scenes of daily life with a limited presence in mythological subjects. The two sexes are presented separately in this chapter as they follow individual characteristics in their iconography. Mortal male Thracians appear in black-figure vase-painting a little after the middle of the sixth century B.C. and they continue in the fifth century B.C. Their appearance coincides with Miltiades’ the Elder presence in the Thracian Chersonese and with Peisistratus’ exile in Thrace. They are presented as warriors and horsemen, activities for which Thracian men were famous in antiquity. They participate in battle scenes or genre scenes with other warriors and Greeks. As regards mythological subjects, male Thracians appear regularly in the epi- sode with the musician Orpheus who plays his lyre and charms them. Sporadically Thracians might be depicted in other scenes, but they did not have any particular role there other than through their presence denoting the location in which an event takes place. A good example is the myth of Phineus, in which a Thracian attendant was occasionally present who marks that the location of the scene was somewhere in Thrace. Thracian men are identified primarily through their garments and secondarily by their weapons and facial features. Herodotus described Thracian clothes in detail and Attic vase painters rendered them with precision: a) alopekis which was the Thracian cap made from an animal pelt, usually a fox as is suggested by the name (alopex is the fox in ancient Greek) and the tail of the animal is often depicted on the vases, b) zeira which was the thickly woven woolly mantle, often embroidered with various patterns, including geometric, in contrasting colors, c) embades which were the fawn-skin boots with down-folded overlapping tops. In addition to clothes, Herodotus attributed to Thracian warriors certain types of weapons, such as pelta; a small light crescent- shaped shield often depicted on the vases. Occasionally facial features could contribute to identifying Thracians on the vases. Xenophanes of Kolo- phon states that Thracians had red hair and blue eyes. Although the latter was not easily depicted on black- and red-figure vases, the formerwas sporadically indicated by means of a dilute glaze. Moreover, red-haired Thracians might have also a pointed beard that differentiated them from the Athenians. Thracian women are also found in Attic vase-painting, in particular in the fifth century B.C. They were presented either as slaves or free females. The first group appeared mostly in genre scenes related to the household; they were presented in fountain scenes getting water for the needs of the house or they could be present in burial scenes taking care of the deceased as devoted slaves. Thracian women in antiquity were famous nurses (‘trophoi’) and it is said that Euripides had a Thracian nurse. This capacity of theirs is preserved in Athenian iconography. On a red figure skyphos, the nurse, Geropso, appears escorting the young Heracles to his music class. The Thracian origin of the woman is declared through the tattoos she has on her body. Thracian women did not wear any particular garments nor do the literary sources provide any information on unique garments. They can easily be recognized, however, through the tattoos they had on their bodies. According to Herodotus, tattooing was a sign of nobilityfor the Thracians. According to other literary sources, however, tattooing was punishment for the women of Thrace for the murder of Orpheus. This mythological episode was the one in which Thracian females appeared as free women. Just before the moment of the mur- der, they might also be depicted together with Thracian men in a scene with the musician Orpheus. The second category of Thracians depicted on Attic vases are the figures of myth. This is also a very broad category that can be divided into three groups: a) musicians, b) kings, and c) personifications and deities. Thrace was considered the land of music in antiquity and several famous musicians originated in Thrace, among whom are Orpheus, Thamyris, Mousaios and Eumolpos. Orpheus is the best known and the most popular in Attic vase-painting. The story of Orpheus is long, containing various episodes, many of which can be found in the art of different places and workshops. As regards Attic vase painters, it seems that they were at- tracted by certain events. They were interested in a) the death of Orpheus at the hands of the Thracian women, b) the scene with Orpheus playing music for male Thracians and c) his oracular head. The first to be depicted was his death and this was a popular topic in the vase-painting of the fifth century B.C. The musician Orpheus appeared later and it was also found on many vases, while the oracular head never became very popular. Thamyris is the second in popularity on Attic vases. He appears in the second half of the fifth century B.C. dressed in Thracian garments, and vase painters were attracted to the episode of his musical contest with the Muses. As might be expected, Thamyris was defeated by the Muses. In punishment for his hybristic statement that he could have beaten them, the Muses blinded Thamyris and his musical skills were taken away. The other two musicians of Thrace, Mousaios and Eumolpos, also appear on Attic vases, but they never became very popular. Mousaios is usually depicted in his capacity as a musician participating in musical scenes along with Muses, while Eumolpos is presented in episodes related to Eleusis and the Mysteries, since he was a participantin them. The second group of mythical figures depicted in Attic vase-painting, was that of the kings. Among the most renowned mythical kings of Thrace were Rhesos, Lykourgos, Diomedes, Phineus and Tereus. One of the most famous Thracian kings, Rhesos,was well known in Classical Athens; Euripides for example, wrote a play entitled «Rhesos», and the Athenians founded a Heroon for him in Amphipolis. Even though he was not preserved on Attic vases,his fame in relation to his importance in Athens in the fifth century B.C. required that a part of the chapter be devoted to him. Lykourgos, the king of the Thracian Edonians, is also represented in Athenian iconography and he is a good example of the savagery attributed to Thracian males in Athenian myth. Lykourgos not only opposed the cult of Dionysos, but also commanded his soldiers to attack the god and his female followers, the maenads. As punishment, the Thracian king was driven mad by Dionysos, and in this state, believing that his son Dryas was a vine, murdered the boy. The myth, although it does not appear in numerous examples, is preserved in the Attic vase-painting in the second half of the fifth century B.C. Lykourgos shared this wildness with another Thracian king, Diomedes. Diomedes was famous for his man- eating horses and his story was related in the eighth labor of Heracles. According to this labor, Eurystheas asked Heracles to bring him the horses of the Thracian king, Diomedes. Already from the sixth century B.C., vase-painters depicted the scene with Heracles capturing the horses or leading them to Eurystheas, but the subject never became very popular. Phineus, the king of Salmydessos was a favorite topic on Attic vases of the fifth century B.C. He was a king and famous seer, who lost his sight as punishment from the gods because he blinded his own sons at the in- stigation of his sons’ stepmother. The gods further tormented him with the Harpies who snatched away his food. Eventually, Boreas’ sons, Zetes and Kalais, pursued the Harpies and liberated Phineus. Even though the Boreads and Harpies occurred in art from the seventh century B.C., we do not know of any certain depiction of Phineus himself before the early fifth century B.C. The vase painters of the fifth century B.C. chose two epi- sodes to depict from the story of Phineus: a) the Harpies snatching his food and b) Phineus with the Boreads just before or after his liberation from the Harpies. The last Thracian king depicted on Attic vases is Tereus. As a hero Tereus was known in earlier times but he was not connected with Thrace as he was said to be from either from Megara or from the area of Phokis. His Thracian origin appears to be an Athenian invention of the fifth century B.C. due to the desire of the Athenians to connect him with the real king of Thrace, Teres, and to achieve an alliance with his son Sitalkes. Tereus was married to Prokne the daughter of the Athenian king Pandion and they had a son together, Itys. Tereus was, however, attracted to Prokne’s sister, Philomela. Tereus took Philomela with him to Thrace where he raped her. In order to be certain that Philomela would not talk about this event, he cut out her tongue. Philomela, never- theless, managed to relay a message to Prokne and the two sisters decided to punish Tereus by killing Itys and feeding him to Tereus. Tereus understood what they had done and he pursued the sisters in order to kill them. The episode of Tereus chasing Prokne and Philomela and their transformation into birds by the gods, attracted the vase painters who included it on their vases. The third category of Thracian mythical topics occurring in Attic iconography were those of personifications and gods. Here, the most representative examples are Boreas, Strymon and Bendis. Boreas, the North Wind, had family relations with Athens and became very popular there. From the Greek perspective, Thrace was a cold northern land and thus was an appropriate home for the North Wind, a tradi- tion was first cited by Homer (Iliad 9.5 and 23.230). Both literary sources and visual representations indicated that the barbarian Boreas raped the maiden Oreithyia against her will and against the wishes of her father, the Athenian king, Erechtheus. Boreas took Oreithyia to Thrace, where they were married and produced two sons, Zetes and Calais. It is likely that the marriage myth was a politically inspired Athenian invention, created after Boreas’ supposed assistance to the city during the Persian Wars. Although he does not mention the rape of Oreithyia, Herodotos (6.44) relates that the Thracian Boreas twice helped to save Athens from the onslaught of the Persians and that (7.189) an oracle instructed the Athenians to ask their son-in-law for assistance. After the Persian Wars his cult was introduced into Athens where it was centered at an altar on the Ilissos river. Boreas, and in particular the scene with the rape of Oreithyia,was very popular on Attic red figure vases from the time of the Persian Wars onwards. In the earlier examples, he appears very wild but over time he takes on a more normal appearance. The personification of the river Strymon, located in the area of the Athenian colony Amphipolis in Thrace, was depicted on an Attic amphora contemporary with the Athenian victory in Eion. Worth noting is that on the same vase, apart from the Strymon, personifications of Okeanos and the river Nile also appear. Modern scholarship has seen in the scene a reflection of the political and historical events that took place in Athens at that period of the fifth century B.C. The Thracian goddess Bendis entered Athenian cult and art sometime after the middle of the fifth century B.C. Her introduction was probably inspired politically by Perikles’ desire for an alliance with Thrace and its king Sitalkes in the time of the Peloponnesean War. In Athenian art, Bendis was represented wearing the embades and the alopekis. As a deity of hunting she was the equivalent of the Greek goddess Artemis and therefore they hada similar appearance in the Attic vase-painting. Bendis is depicted on red figure vases and she is also found on votive reliefs of the fourth century B.C. The depiction of all these Thracians, however, was not limited to vase-painting. Elsewhere in Athenian art, Thracian subjects were also found in sculpture and lost monumental paintings, such as those in the Stoa Poikile or in the Pinakotheke on the Athenian Acropolis. The three renowned tragedians of the Classical Era, Aischylos, Sophocles and Euripides often included Thracian myths in their plays. Through these scenes, one can get a global view of the Athenian perspectiveon Thrace and the Thracians during the late Archaic and Classical period and in particular the fifth century B.C. when they reached the height of their visual popularity in Athens.

Αυτό το κεφάλαιο παρουσιάζει θρακικά θέματα που απεικονίζονται σε αττικά αγγεία της ύστερης αρχαϊκής και κλασικής περιόδου. Ο αριθμός των θρακικών παραστάσεων που είναι γνωστές μέχρι σήμερα, σε συνδυασμό με την ποικιλία των ιστοριών, δημιουργούν έναν θρακικό κύκλο θεμάτων στην αττική αγγειογραφία. Τα θρακικά θέματα εμφανίζονται στα αττικά αγγεία τον 6ο αιώνα π.Χ. και διαρκούν μέχρι τον 4ο αιώνα π.Χ., με τον 5ο αιώνα π.Χ. να είναι η περίοδος της ακμής τους. Με βάση τα διατηρημένα αγγεία, τα θρακικά θέματα μπορούν να χωριστούν σε δύο ευρείες κατηγορίες: α) θνητοί και β) μυθικά πρόσωπα. Εμφανίζονται όλα στα αγγεία, αλλά σε διαφορετικές περιόδους και με ποικίλη δημοτικότητα και διάρκεια.

Η πρώτη κατηγορία των Θρακών —οι θνητοί— που παρουσιάζονται στην αττική αγγειογραφία, μπορεί να χωριστεί σε δύο μεγάλες ομάδες: α) άνδρες και β) γυναίκες. Αν και συνήθως απεικονίζονται ανεξάρτητα, τόσο οι Θράκες άνδρες όσο και οι γυναίκες εμφανίζονται πιο συχνά σε σκηνές της καθημερινής ζωής με περιορισμένη παρουσία σε μυθολογικά θέματα. Τα δύο φύλα παρουσιάζονται χωριστά σε αυτό το κεφάλαιο, καθώς ακολουθούν ατομικά χαρακτηριστικά στην εικονογραφία τους. Οι θνητοί άνδρες Θράκες εμφανίζονται στην αγγειογραφία με μελανόμορφη τεχνική λίγο μετά τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. και συνεχίζουν στον 5ο αιώνα π.Χ. Η εμφάνισή τους συμπίπτει με την παρουσία του Μιλτιάδη του Πρεσβύτερου στη θρακική Χερσόνησο και την εξορία του Πεισίστρατου στη Θράκη. Παρουσιάζονται ως πολεμιστές και ιππείς, δραστηριότητες για τις οποίες οι Θράκες άνδρες ήταν διάσημοι στην αρχαιότητα. Συμμετέχουν σε σκηνές μάχης ή σε σκηνές καθημερινής ζωής με άλλους πολεμιστές και Έλληνες. Όσον αφορά τα μυθολογικά θέματα, οι άνδρες Θράκες εμφανίζονται τακτικά στο επεισόδιο με τον μουσικό Ορφέα που παίζει τη λύρα του και τους μαγεύει. Περιστασιακά, οι Θράκες μπορεί να απεικονίζονται σε άλλες σκηνές, αλλά δεν έχουν κάποιον ιδιαίτερο ρόλο πέρα από το να υποδεικνύουν τον τόπο όπου εκτυλίσσεται ένα γεγονός. Ένα καλό παράδειγμα είναι ο μύθος του Φινέα, όπου ένας θρακικός υπηρέτης είναι περιστασιακά παρών, υποδηλώνοντας ότι η σκηνή διαδραματίζεται κάπου στη Θράκη. Οι Θράκες άνδρες αναγνωρίζονται κυρίως από τα ενδύματά τους και δευτερευόντως από τα όπλα και τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους. Ο Ηρόδοτος περιέγραψε τα θρακικά ενδύματα με λεπτομέρεια και οι αττικοί αγγειογράφοι τα απεικόνισαν με ακρίβεια: α) η αλωπεκίς, που ήταν το θρακικό καπέλο από δέρμα ζώου, συνήθως αλεπούς όπως υποδηλώνει το όνομα (αλεπού είναι η αλεπού στα αρχαία ελληνικά) και η ουρά του ζώου απεικονίζεται συχνά στα αγγεία, β) η ζείρα, που ήταν το παχύ υφασμένο μάλλινο μανδύα, συχνά κεντημένο με διάφορα μοτίβα, συμπεριλαμβανομένων γεωμετρικών, σε αντιθετικά χρώματα, γ) οι εμβάδες, που ήταν οι μπότες από δέρμα ελαφιού με τις αναδιπλωμένες κορυφές. Εκτός από τα ενδύματα, ο Ηρόδοτος απέδωσε στους θράκες πολεμιστές ορισμένους τύπους όπλων, όπως η πέλτη, μια μικρή ελαφριά ημισελήνου σχήματος ασπίδα, που συχνά απεικονίζεται στα αγγεία. Περιστασιακά, τα χαρακτηριστικά του προσώπου μπορούσαν να συμβάλουν στην αναγνώριση των Θρακών στα αγγεία. Ο Ξενοφάνης από την Κολοφώνα αναφέρει ότι οι Θράκες είχαν κόκκινα μαλλιά και γαλανά μάτια. Αν και το τελευταίο δεν ήταν εύκολο να απεικονιστεί στα μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία, το πρώτο υποδηλωνόταν περιστασιακά με μια αραιή γλαύκη. Επιπλέον, οι κοκκινομάλληδες Θράκες μπορούσαν να έχουν επίσης μυτερά γένια που τους διαφοροποιούσαν από τους Αθηναίους. Οι Θρακιώτισσες εμφανίζονται επίσης στην αττική αγγειογραφία, ιδιαίτερα στον 5ο αιώνα π.Χ. Παρουσιάζονταν είτε ως δούλες είτε ως ελεύθερες γυναίκες. Η πρώτη ομάδα εμφανιζόταν κυρίως σε σκηνές της καθημερινής ζωής που σχετίζονταν με το νοικοκυριό. Παρουσιάζονταν σε σκηνές βρύσης όπου αντλούσαν νερό για τις ανάγκες του σπιτιού ή μπορούσαν να παρευρίσκονται σε σκηνές ταφής φροντίζοντας τον νεκρό ως αφοσιωμένες δούλες. Οι Θρακιώτισσες στην αρχαιότητα ήταν διάσημες νοσοκόμες («τροφές») και λέγεται ότι ο Ευριπίδης είχε μια Θρακιώτισσα τροφό. Αυτή η ικανότητά τους διατηρείται στην αθηναϊκή εικονογραφία. Σε έναν ερυθρόμορφο σκύφο, η τροφός, Γηροψώ, εμφανίζεται να συνοδεύει τον νεαρό Ηρακλή στο μάθημα μουσικής του. Η θρακική καταγωγή της γυναίκας δηλώνεται μέσω των τατουάζ που έχει στο σώμα της. Οι Θρακιώτισσες δεν φορούσαν ιδιαίτερα ενδύματα ούτε οι λογοτεχνικές πηγές παρέχουν πληροφορίες για μοναδικά ενδύματα. Ωστόσο, αναγνωρίζονται εύκολα από τα τατουάζ που είχαν στο σώμα τους. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, το τατουάζ ήταν σημάδι ευγενείας για τους Θράκες. Σύμφωνα με άλλες λογοτεχνικές πηγές, το τατουάζ ήταν τιμωρία για τις γυναίκες της Θράκης για τον φόνο του Ορφέα. Αυτό το μυθολογικό επεισόδιο ήταν αυτό στο οποίο εμφανίζονταν οι Θρακιώτισσες ως ελεύθερες γυναίκες. Λίγο πριν από τη στιγμή του φόνου, μπορούσαν επίσης να απεικονίζονται μαζί με τους Θράκες άνδρες σε σκηνή με τον μουσικό Ορφέα. Η δεύτερη κατηγορία των Θρακών που απεικονίζονται στα αττικά αγγεία είναι οι μυθικές μορφές. Αυτή είναι επίσης μια πολύ ευρεία κατηγορία που μπορεί να χωριστεί σε τρεις ομάδες: α) μουσικοί, β) βασιλείς και γ) προσωποποιήσεις και θεότητες. Η Θράκη θεωρούνταν η γη της μουσικής στην αρχαιότητα και αρκετοί διάσημοι μουσικοί κατάγονταν από τη Θράκη, μεταξύ των οποίων ο Ορφέας, ο Θάμυρις, ο Μουσαίος και ο Εύμολπος. Ο Ορφέας είναι ο πιο γνωστός και ο πιο δημοφιλής στην αττική αγγειογραφία. Η ιστορία του Ορφέα είναι μακρά, περιλαμβάνοντας διάφορα επεισόδια, πολλά από τα οποία μπορούν να βρεθούν στην τέχνη διαφόρων τόπων και εργαστηρίων. Όσον αφορά τους αττικούς αγγειογράφους, φαίνεται ότι έλκονταν από ορισμένα γεγονότα. Ενδιαφέρονταν για α) τον θάνατο του Ορφέα από τα χέρια των Θρακιωτισσών, β) τη σκηνή με τον Ορφέα να παίζει μουσική για τους Θράκες άνδρες και γ) το μαντικό κεφάλι του. Ο πρώτος που απεικονίστηκε ήταν ο θάνατός του και αυτό ήταν ένα δημοφιλές θέμα στην αγγειογραφία του 5ου αιώνα π.Χ. Ο μουσικός Ορφέας εμφανίστηκε αργότερα και βρέθηκε επίσης σε πολλά αγγεία, ενώ το μαντικό κεφάλι ποτέ δεν έγινε πολύ δημοφιλές. Ο Θάμυρις είναι ο δεύτερος σε δημοτικότητα στα αττικά αγγεία. Εμφανίζεται στο δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ. ντυμένος με θρακικά ενδύματα, και οι αγγειογράφοι έλκονταν από το επεισόδιο του μουσικού του διαγωνισμού με τις Μούσες. Όπως αναμενόταν, ο Θάμυρις ηττήθηκε από τις Μούσες. Ως τιμωρία για τη υβριστική του δήλωση ότι μπορούσε να τις νικήσει, οι Μούσες τον τύφλωσαν και του στέρησαν τις μουσικές του δεξιότητες. Οι άλλοι δύο μουσικοί της Θράκης, ο Μουσαίος και ο Εύμολπος, εμφανίζονται επίσης στα αττικά αγγεία, αλλά ποτέ δεν έγιναν πολύ δημοφιλείς. Ο Μουσαίος συνήθως απεικονίζεται ως μουσικός που συμμετέχει σε μουσικές σκηνές μαζί με τις Μούσες, ενώ ο Εύμολπος παρουσιάζεται σε επεισόδια που σχετίζονται με την Ελευσίνα και τα Μυστήρια, καθώς συμμετείχε σε αυτά. Η δεύτερη ομάδα μυθικών μορφών που απεικονίζονται στην αττική αγγειογραφία είναι αυτή των βασιλέων. Ανάμεσα στους πιο διάσημους μυθικούς βασιλείς της Θράκης ήταν ο Ρήσος, ο Λυκούργος, ο Διομήδης, ο Φινέας και ο Τηρεύς. Ένας από τους πιο διάσημους θρακικούς βασιλείς, ο Ρήσος, ήταν καλά γνωστός στην Κλασική Αθήνα. Για παράδειγμα, ο Ευριπίδης έγραψε ένα έργο με τίτλο «Ρήσος», και οι Αθηναίοι ίδρυσαν ένα ηρώον γι' αυτόν στην Αμφίπολη. Αν και δεν διατηρήθηκε στα αττικά αγγεία, η φήμη του σε σχέση με τη σημασία του στην Αθήνα τον 5ο αιώνα π.Χ. απαιτούσε να αφιερωθεί ένα μέρος του κεφαλαίου σ' αυτόν. Ο Λυκούργος, ο βασιλιάς των Θρακών Ηδωνών, επίσης απεικονίζεται στην αθηναϊκή εικονογραφία και είναι ένα καλό παράδειγμα της αγριότητας που αποδίδεται στους Θράκες άνδρες στην αθηναϊκή μυθολογία. Ο Λυκούργος όχι μόνο αντιτάχθηκε στη λατρεία του Διονύσου, αλλά διέταξε επίσης τους στρατιώτες του να επιτεθούν στον θεό και τις μαινάδες του. Ως τιμωρία, ο θρακικός βασιλιάς τρελάθηκε από τον Διόνυσο και σε αυτήν την κατάσταση, πιστεύοντας ότι ο γιος του, Δρύας, ήταν κλήμα, σκότωσε το αγόρι. Ο μύθος, αν και δεν εμφανίζεται σε πολλά παραδείγματα, διατηρείται στην αττική αγγειογραφία στο δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ. Ο Λυκούργος μοιράστηκε αυτή την αγριότητα με έναν άλλο θρακικό βασιλιά, τον Διομήδη. Ο Διομήδης ήταν διάσημος για τα ανθρωποφάγα άλογά του και η ιστορία του σχετίζεται με τον όγδοο άθλο του Ηρακλή. Σύμφωνα με αυτόν τον άθλο, ο Ευρυσθέας ζήτησε από τον Ηρακλή να του φέρει τα άλογα του θρακικού βασιλιά Διομήδη. Ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ., οι αγγειογράφοι απεικόνιζαν τη σκηνή με τον Ηρακλή να αιχμαλωτίζει τα άλογα ή να τα οδηγεί στον Ευρυσθέα, αλλά το θέμα ποτέ δεν έγινε πολύ δημοφιλές. Ο Φινέας, ο βασιλιάς της Σαλμυδησσού, ήταν ένα αγαπημένο θέμα στα αττικά αγγεία του 5ου αιώνα π.Χ. Ήταν βασιλιάς και διάσημος μάντης, που έχασε την όρασή του ως τιμωρία από τους θεούς επειδή τύφλωσε τους γιους του με την υποκίνηση της μητριάς τους. Οι θεοί τον βασάνιζαν επίσης με τις Άρπυιες που του άρπαζαν το φαγητό. Τελικά, οι γιοι του Βορέα, Ζήτης και Καλάης, καταδίωξαν τις Άρπυιες και απελευθέρωσαν τον Φινέα. Αν και οι Βορεάδες και οι Άρπυιες εμφανίζονται στην τέχνη από τον 7ο αιώνα π.Χ., δεν γνωρίζουμε κάποια σίγουρη απεικόνιση του ίδιου του Φινέα πριν από τις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. Οι αγγειογράφοι του 5ου αιώνα π.Χ. επέλεξαν δύο επεισόδια για να απεικονίσουν από την ιστορία του Φινέα: α) τις Άρπυιες να του αρπάζουν το φαγητό και β) τον Φινέα με τους Βορεάδες λίγο πριν ή μετά την απελευθέρωσή του από τις Άρπυιες. Ο τελευταίος θρακικός βασιλιάς που απεικονίζεται στα αττικά αγγεία είναι ο Τηρεύς. Ως ήρωας, ο Τηρεύς ήταν γνωστός σε παλαιότερες εποχές, αλλά δεν συνδεόταν με τη Θράκη, καθώς λέγεται ότι καταγόταν είτε από τα Μέγαρα είτε από την περιοχή της Φωκίδας. Η θρακική του καταγωγή φαίνεται να είναι μια αθηναϊκή επινόηση του 5ου αιώνα π.Χ., λόγω της επιθυμίας των Αθηναίων να τον συνδέσουν με τον πραγματικό βασιλιά της Θράκης, Τήρη, και να επιτύχουν συμμαχία με τον γιο του, Σιτάλκη. Ο Τηρεύς ήταν παντρεμένος με την Πρόκνη, την κόρη του αθηναίου βασιλιά Πανδίονα, και είχαν μαζί έναν γιο, τον Ίτυ. Ωστόσο, ο Τηρεύς έλκεται από την αδελφή της Πρόκνης, τη Φιλομήλα. Ο Τηρεύς παίρνει τη Φιλομήλα μαζί του στη Θράκη, όπου τη βιάζει. Για να βεβαιωθεί ότι η Φιλομήλα δεν θα μιλήσει για το γεγονός, της κόβει τη γλώσσα. Ωστόσο, η Φιλομήλα καταφέρνει να μεταφέρει μήνυμα στην Πρόκνη και οι δύο αδελφές αποφασίζουν να τιμωρήσουν τον Τηρεύ, σκοτώνοντας τον Ίτυ και ταΐζοντάς τον στον Τηρεύ. Ο Τηρεύς καταλαβαίνει τι έκαναν και καταδιώκει τις αδελφές για να τις σκοτώσει. Το επεισόδιο του Τηρέα που κυνηγά την Πρόκνη και τη Φιλομήλα και τη μεταμόρφωσή τους σε πουλιά από τους θεούς, έλκει τους αγγειογράφους που το συμπεριλαμβάνουν στα αγγεία τους. Η τρίτη κατηγορία θρακικών μυθικών θεμάτων που εμφανίζονται στην αττική εικονογραφία είναι οι προσωποποιήσεις και οι θεοί. Εδώ, τα πιο αντιπροσωπευτικά παραδείγματα είναι ο Βορέας, ο Στρυμόνας και η Βένδις. Ο Βορέας, ο Βόρειος Άνεμος, είχε οικογενειακές σχέσεις με την Αθήνα και έγινε πολύ δημοφιλής εκεί. Από την ελληνική προοπτική, η Θράκη ήταν μια κρύα βόρεια χώρα και επομένως ήταν κατάλληλο σπίτι για τον Βόρειο Άνεμο, μια παράδοση που πρώτη φορά αναφέρεται από τον Όμηρο (Ιλιάδα 9.5 και 23.230). Τόσο οι λογοτεχνικές πηγές όσο και οι εικονικές απεικονίσεις υποδεικνύουν ότι ο βάρβαρος Βορέας βίασε την κόρη Ορείθυια παρά τη θέλησή της και παρά τις επιθυμίες του πατέρα της, του αθηναίου βασιλιά, Ερεχθέα. Ο Βορέας πήρε την Ορείθυια στη Θράκη, όπου παντρεύτηκαν και απέκτησαν δύο γιους, τον Ζήτη και τον Καλάη. Είναι πιθανό ότι ο μύθος του γάμου ήταν μια πολιτικά εμπνευσμένη αθηναϊκή επινόηση, που δημιουργήθηκε μετά τη φερόμενη βοήθεια του Βορέα στην πόλη κατά τη διάρκεια των Περσικών Πολέμων. Αν και δεν αναφέρει τον βιασμό της Ορείθυιας, ο Ηρόδοτος (6.44) αναφέρει ότι ο θρακικός Βορέας βοήθησε δύο φορές να σώσει την Αθήνα από την επίθεση των Περσών και ότι (7.189) ένας χρησμός ζήτησε από τους Αθηναίους να ζητήσουν βοήθεια από τον γαμπρό τους. Μετά τους Περσικούς Πολέμους, η λατρεία του εισήχθη στην Αθήνα όπου ήταν επικεντρωμένη σε ένα βωμό στον ποταμό Ιλισσό. Ο Βορέας, και ιδιαίτερα η σκηνή με τον βιασμό της Ορείθυιας, ήταν πολύ δημοφιλής στα αττικά ερυθρόμορφα αγγεία από την εποχή των Περσικών Πολέμων και μετά. Στα παλαιότερα παραδείγματα, εμφανίζεται πολύ άγριος, αλλά με την πάροδο του χρόνου παίρνει μια πιο φυσιολογική εμφάνιση. Η προσωποποίηση του ποταμού Στρυμόνα, που βρίσκεται στην περιοχή της αθηναϊκής αποικίας Αμφίπολης στη Θράκη, απεικονίστηκε σε ένα αττικό αμφορέα σύγχρονο με τη νίκη των Αθηναίων στην Ειώνα. Αξιοσημείωτο είναι ότι στο ίδιο αγγείο, εκτός από τον Στρυμόνα, εμφανίζονται προσωποποιήσεις του Ωκεανού και του ποταμού Νείλου. Η σύγχρονη έρευνα έχει δει στη σκηνή μια αντανάκλαση των πολιτικών και ιστορικών γεγονότων που έλαβαν χώρα στην Αθήνα εκείνη την περίοδο του 5ου αιώνα π.Χ. Η θρακική θεά Βένδις εισήλθε στην αθηναϊκή λατρεία και τέχνη κάποια στιγμή μετά τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. Η εισαγωγή της πιθανότατα εμπνεύστηκε πολιτικά από την επιθυμία του Περικλή για συμμαχία με τη Θράκη και τον βασιλιά της, Σιτάλκη, κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου. Στην αθηναϊκή τέχνη, η Βένδις απεικονίζεται να φορά τα εμβάδες και την αλωπεκίδα. Ως θεά του κυνηγιού ήταν ισοδύναμη με την ελληνική θεά Άρτεμη και επομένως είχαν παρόμοια εμφάνιση στην αττική αγγειογραφία. Η Βένδις απεικονίζεται σε ερυθρόμορφα αγγεία και βρίσκεται επίσης σε αναθηματικά ανάγλυφα του 4ου αιώνα π.Χ. Ωστόσο, η απεικόνιση όλων αυτών των Θρακών δεν περιοριζόταν στην αγγειογραφία. Αλλού στην αθηναϊκή τέχνη, θρακικά θέματα βρέθηκαν επίσης στη γλυπτική και σε χαμένες μνημειακές ζωγραφιές, όπως αυτές στη Στοά Ποικίλη ή στην Πινακοθήκη στην Ακρόπολη της Αθήνας. Οι τρεις γνωστοί τραγικοί της Κλασικής Εποχής, ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής και ο Ευριπίδης, συχνά περιλάμβαναν θρακικούς μύθους στα έργα τους. Μέσω αυτών των σκηνών, μπορεί κανείς να έχει μια συνολική άποψη της αθηναϊκής προοπτικής για τη Θράκη και τους Θράκες κατά την ύστερη αρχαϊκή και κλασική περίοδο, και ειδικότερα τον 5ο αιώνα π.Χ., όταν έφτασαν στο αποκορύφωμα της οπτικής τους δημοτικότητας στην Αθήνα.