Έννοιες στην επιστήμη της μνήμης

Abstract

Στο βιβλίο αναλύονται όλες οι βασικές έννοιες που χρησιμοποιούνται στο πεδίο της μνήμης. Η ιδιαιτερότητα του εγχειριδίου έγκειται στο ότι αναλύονται έννοιες που καλύπτουν όλα τα επίπεδα οργάνωσης του φαινομένου της μνήμης, από το (παραδοσιακό) επίπεδο της συμπεριφοράς μέχρι τις πιο σύγχρονες έννοιες της νευροβιολογίας που αφορούν την κυτταρική και τη δικτυακή νευρωνική δραστηριότητα, καθώς και τις μοριακές αλληλεπιδράσεις στα νευρικά κύτταρα οι οποίες συνιστούν το νευροβιολογικό υπόβαθρο του φαινομένου της μνήμης. Επίσης, περιλαμβάνονται και αναλύονται διάφορες περιπτώσεις παθολογικών καταστάσεων των μνημονικών λειτουργιών. Ως παραδείγματα αναφέρονται οι εξής τίτλοι κεφαλαίων: Άδηλη μνήμη, Αισθητική μνήμη, Αμνησία, Αμυγδαλή, Ανάκτηση, Αναπαράσταση, Άνοια, Ασβέστιο, Αυτοβιογραφική μνήμη, Αυτοσυνειρμικό δίκτυο, Βιωματική μνήμη, Βραχύχρονη μνήμη, Γήρας, Δηλωτική μνήμη, Εκμάθηση και απαλοιφή φόβου, Ενεργός μνήμη, Ενισχυτικά νόησης - μνήμης, Επίμυς, Ιππόκαμπος, Κύτταρα περιοχής, Λήθη, Μάθηση, Μνήμη, Μνημονικά συστήματα, Μνημονικό αποτύπωμα, Νευροδιαβιβαστές, Νόσος του Alzheimer, Οξύαιχμα κύματα ‒ Ριπιδισμοί, Παγίωση, Πεδίο CA1 ιππόκαμπου, Πλαστικότητα, Προοπτική μνήμη, Σημασιολογική μνήμη, Σύναψη και συναπτική διαβίβαση, Υποδοχέας NMDA. Η επιλογή συγγραφής βιβλίου υπό μορφή ανάλυσης συγκεκριμένων θεμελιωδών εννοιών στο ευρύτερο πεδίο μελέτης των μνημονικών λειτουργιών σχετίζεται ακριβώς με την επιτακτική ανάγκη ύπαρξης εύχρηστου και συνεχώς χρησιμοποιούμενου εγχειριδίου το οποίο να εισαγάγει άμεσα τον μελετητή στις έννοιες (από τη συμπεριφορά μέχρι το μοριακό επίπεδο), αναλύοντάς τες σύντομα και ολοκληρωμένα. Παρατηρείται παντελής έλλειψη παρόμοιου συγγράμματος στην ελληνόγλωσση βιβλιογραφία.

The book analyzes all the basic concepts used in the field of memory. The uniqueness of this handbook lies in its analysis of concepts covering all levels of organization of the phenomenon of memory, from the (traditional) level of behavior to the most modern concepts of neurobiology concerning cellular and network neural activity, as well as the molecular interactions in nerve cells that constitute the neurobiological basis of the phenomenon of memory. Various pathological conditions of memory functions are also included and analyzed. The following chapter titles are given as examples: Implicit memory, Sensory memory, Amnesia, Amygdala, Retrieval, Representation, Dementia, Calcium, Autobiographical memory, Autobiographical network, Experiential memory, Short-term memory, Old age, Declarative memory, Learning and fear extinction, Active memory, Cognitive and memory enhancers, Epimale, Hippocampus, Area cells, Forgetfulness, Learning, Memory, Mnemonic systems, Memory imprint, Neurotransmitters, Alzheimer's disease, Sharp waves - Ripples, Consolidation, Hippocampal CA1 field, Plasticity, Perspective memory, Semantic memory, Synapsis and synaptic transmission, NMDA receptor. The decision to write a book in the form of an analysis of specific fundamental concepts in the broader field of memory functions stems precisely from the urgent need for a user-friendly and readily available handbook that introduces the reader directly to the concepts (from behavior to the molecular level), analyzing them briefly and comprehensively. There is a complete lack of similar works in the Greek-language literature.