Εισαγωγή στη φιλοσοφία του Σπινόζα

Abstract

Το βιβλίο αποτελεί μια εισαγωγή στην Φιλοσοφία του Σπινόζα, ενός καινοτόμου και επίκαιρου ορθολογιστή φιλοσόφου του 17ου αι, και εισάγει τους φοιτητές σε μια εξαιρετικά σημαντική περίοδο του ορθολογισμού της νεώτερης εποχής, στην οποία συντελέστηκαν οι πλέον σημαντικές τομές σε σχέση με την μεσαιωνική παράδοση στα θέματα της σχέσης του ανθρώπου με την γνώση, την συνείδηση, την ανάδυση του σύγχρονου υποκειμένου, την σχέση του με την φύση, την ελευθερία και την ηθική.<br/> Τον 17ο αι. τελούνται συνταρακτικές τομές στην σύλληψη του σύμπαντος, της δράσης και της σχέσης του ανθρώπινου υποκειμένου με αυτό και της συνακόλουθης ηθικής που συνάδει με αυτές τις μεταλλαγές και προοικονομούνται οι σύγχρονες τάσεις, διλήμματα και παράδοξα του 20ου αι. που αφορούν την δυνατότητα της γνώσης και της κηδεμόνευσης της φυσικής πραγματικότητας. Επιπλέον, μετά την συγκλονιστική καρτεσιανή τομή της ανάδυσης του σύγχρονου υποκειμένου και της αντίστοιχης διχοτομησης του από τον αντικειμενικό κόσμο, αναδύονται σοβαρά επιστημολογικά, οντολογικά και μεταφυσικά ερωτήματα σε σχέση με την δυνατότητα και τους τρόπους της γνώσης του αντικειμενικού κόσμου, της θέσης του υποκειμένου στο όλον της φυσικής πραγματικότητας, της νέας σύλληψης της συνείδησης, της σχέσης του ανθρώπου με τον θεό και το σύμπαν και τις συνακόλουθες ηθικές διαστάσεις της εκάστοτε προσέγγισης.<br/> Το βιβλίο πραγματεύεται διεξοδικά και με σαφήνεια τις σημαντικές προσεγγίσεις του Σπινόζα, ο οποίος στα πλαίσια και σε ταυτόχρονη ρήξη με την καρτεσιανή αντίληψη, προτάσσει ένα ριζοσπαστικό και ιδιότυπο οντολογικό, μεταφυσικό, γνωσιοθεωρητικό και ηθικό μοντέλο, αυτό της εμμένειας και του μονισμού, προοικονομώντας σύγχρονες πρωτοπόρες αντιλήψεις του 20ού αι για μια νέα και συμβατή προς τη φύση επιστημολογία και ηθική. Στο βιβλίο καταδεικνύεται ότι στην αυγή της νεώτερης εποχής, παράλληλα με τον κλασσικό καρτεσιανό ορθολογισμό, αναδύεται και μια άλλη μορφή ένυλου Λόγου, η οποία όχι μόνο δεν αποξενώνει το έλλογο υποκείμενο από τη Φύση και το σώμα του, αλλά αντίθετα το εντάσσει στη συμπαντική τάξη, προσδίδοντάς του μια νέα διάσταση στη δυνατότητα της ελευθερίας του.