Άνθρωπος – Χώρος – Οικισμός

Abstract

Στο βιβλίο «Άνθρωπος – Χώρος – Οικισμός: Κατευθύνσεις Σχεδιασμού για το Οικιστικό Δίκτυο της Ελλάδας» μελετάται η σχέση αυτών των τριών στοιχείων κατά τη διαμόρφωση του σχεδιασμού. Έμφαση δίνεται στον βαθμό επίδρασης της πολιτικής στον χώρο στο πλαίσιο άσκησης κατευθύνσεων σχεδιασμού για το οικιστικό δίκτυο της Ελλάδας. Στο παρόν εγχειρίδιο διαχωρίζονται και αποσαφηνίζονται βασικές έννοιες όπως ο χώρος, ο τόπος, η πόλη, ο οικισμός, η γειτονιά, με σκοπό ο αναγνώστης να κατανοήσει τον συσχετισμό αυτών των όρων με τον σχεδιασμό, και τη συμβολή του τελευταίου στη διαμόρφωση του χώρου βάσει των διαφορετικών επιπέδων και μεθόδων, δίνοντας έμφαση κυρίως στην τοπική κλίμακα. Μέσω της ιστορικής αναδρομής όσον αφορά τους οικισμούς και τις πόλεις, ως συστήματα συγκέντρωσης, ανάπτυξης και δικτύωσης δραστηριοτήτων, λειτουργιών και μεταφορών, αναδεικνύονται η ιστορική, γεωγραφική και αρχιτεκτονική ταυτότητα και η μοναδικότητα που συνοδεύει κάθε τόπο. Η ανάλυση των θεωρητικών, θεσμικών και μεθοδολογικών σχεδιαστικών ζητημάτων για τα οικιστικά δίκτυα, στον ευρωπαϊκό και ελλαδικό χώρο, αποκαλύπτει τους σχεδιαστικούς περιορισμούς και φραγμούς που προκύπτουν ανά περίπτωση. Ειδικότερα για τον ελλαδικό χώρο γίνεται μία χρονική αναδρομή παρουσιάζοντας την εξέλιξη και διάρθρωση του οικιστικού δικτύου της Ελλάδας με τη μεγέθυνση των αστικών κέντρων, κυρίως της Αθήνας, αποκαλύπτοντας ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης.

The book “Anthropos-Space-Ekistics: Planning Directions of Human Settlements in Greece” elaborates on the relationship between these three elements during the planning process. Emphasis is placed on the degree of influence of the political will in forming planning directions for the residential network of Greece. It is a guidance manual where basic notions such as space, place, city, settlement, and neighbourhood are clarified for the readers to better understand their meanings and their role during the planning process; only in that way could it be possible for them to realize its contribution in forming the space by applying existing methods in various scales with particular interest to be put in local scale. Through the historical review of settlements and cities as a system of concentration of (a) population and (b) activities and transportation network, the historical, geographical, and architectural identity as well as the uniqueness of each place are highlighted. By analysing the theoretical ground as well as the legislative and the methodological framework of design issues for human settlements, in the European and Greek area, limitations and barriers that arise on a case-by-case basis may come to the fore. For Greece, the historical reference presents the evolution and structure of the residential network of Greece with the growth of urban centres, mainly in Athens, revealing challenges of sustainable development.