Διαχείριση Θαλάσσιου Περιβάλλοντος

Abstract

Η έννοια της αειφόρου ανάπτυξης διαμορφώθηκε στο τέλος του 20ού αιώνα, μετά από μια περίοδο έντονης βιομηχανοποίησης και αστικοποίησης. Η αειφόρος ανάπτυξη είναι αυτή που ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος, χωρίς να υπονομεύει τη δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες. Ειδικά στον θαλάσσιο χώρο, με δεδομένα τα οικολογικά προβλήματα, τα οποία η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει ήδη προκαλέσει, είναι επιβεβλημένη η περιβαλλοντική βελτίωση μέσα από «καθαρότερες» διαδικασίες σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης παρέμβασης. Τα προβλήματα είναι μεγαλύτερα και η ανάγκη δράσης πιο επείγουσα σε κλειστές περιοχές όπως στη Μεσόγειο. Το βιβλίο περιέχει θέματα που αφορούν όλες τις πτυχές της διαχείρισης του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Στα τέσσερα πρώτα κεφάλαια αναλύονται οι κυριότερες έννοιες της Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, το θεσμικό πλαίσιο στο οποίο στηρίζεται η Θαλάσσια Περιβαλλοντική Διαχείριση και τα εργαλεία τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επιτυχία των σκοπών της, με έμφαση στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Στη συνέχεια αναπτύσσονται τέσσερα θέματα που συνδέουν τη Διαχείριση του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος με την παρακολούθηση της ποιότητάς του και της οικολογικής του ισορροπίας. Αυτά είναι ο Θαλάσσιος Περιβαλλοντικός Έλεγχος, δηλαδή οι μέθοδοι παρακολούθησης της περιβαλλοντικής ισορροπίας των θαλασσών, η Αντιμετώπιση της Θαλάσσιας Ρύπανσης που προέρχεται από ανθρωπογενείς πηγές, η Δημιουργία Προστατευόμενων Περιοχών στη Μεσόγειο και στην Ελλάδα και το ιδιαίτερα ενδιαφέρον θέμα της Αξιολόγησης της Θαλάσσιας Περιβαλλοντικής Διαχείρισης. Στα τέσσερα τελευταία κεφάλαια συζητούνται οι διαδικασίες Θαλάσσιας Περιβαλλοντικής Διαχείρισης που εφαρμόζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Μεσόγειο και στην Ελλάδα και αφορούν τους κυριότερους οικονομικούς κλάδους, οι οποίοι επηρεάζουν το θαλάσσιο περιβάλλον, όπως η Αλιεία και οι Ιχθυοκαλλιέργειες, η Ναυτιλία και τα Λιμάνια, ο Θαλάσσιος και Παράκτιος Τουρισμός και η αξιοποίηση Θαλάσσιων Πόρων, όπως είναι το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, τα ορυκτά, η αφαλάτωση και η ενέργεια από τη θάλασσα.

The concept of "sustainable development" was defined during the late 20th century after a period of intensive industrialization and urbanization of many countries. Sustainable development meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs. Especially, regarding the marine environment, human activities have caused a lot of environmental and ecological problems that necessitate action to improve the environmental conditions with the use of "cleaner" processes in all fields of human activity. The need for effective environmental management is urgent in coastal areas as well as in enclosed seas like the Mediterranean Sea. The present book contains issues relevant to almost all aspects of the management of the marine environment. In the first four chapters we present the main concepts of environmental management, the institutional framework that supports the management of the marine environment and the tools that can be used for the achievement of its targets, such as Environmental Impact Assessments . In the next four chapters the relation of the successful management of the marine environment with the environmental quality and the ecological health of the marine environment is described. These chapters include the methods of marine environmental monitoring, the response to human induced marine pollution, the establishment of marine protected areas and the evaluation of the effectiveness of management and protection bodies. In the final four chapters of the book the sustainable environmental management of important human activities that take place in the marine environment is discussed, such as fishing and marine aquaculture, shipping, ports, shipyards, marine and coastal tourism, the extraction of oil, gas, water, minerals, and the production of energy.