Γνωστική και Κινητική Εξέλιξη

Abstract

Στο παρόν σύγγραμμα εξετάζεται σε βάθος η αδήριτη σχέση μεταξύ γνωστικής και κινητικής εξέλιξης και αναλύονται οι γνωστικές διεργασίες που επιτελούνται κατά την κινητική μάθηση. Η κίνηση αποτελεί το κυριότερο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης ζωής αφού μέσα από αυτήν το άτομο μπορεί να εξερευνήσει το περιβάλλον του, να αυτοεξυπηρετηθεί, να εκφραστεί αθλητικά, καλλιτεχνικά, ή ακόμα και να λειτουργεί ως αυτοσκοπός. Λόγω αυτής της στενής σχέσης μεταξύ γνωστικής και κινητικής εξέλιξης, οι δυσκολίες ή οι διαταραχές στον έναν τομέα επηρεάζουν και τον άλλο. Οι θεωρητικές κατευθύνσεις που παρουσιάζονται στο σύγγραμμα προσεγγίζονται με στόχο την ανάδειξη της σχέσης αυτής και την ανάπτυξη των παραγόντων που την επηρεάζουν (π.χ. κληρονομικότητα - περιβάλλον). Η ύπαρξη δυσκολιών ή διαταραχών επηρεάζει συνολικά την ανάπτυξη βρεφών, παιδιών, εφήβων και αργότερα ενηλίκων. Τα άτομα τα οποία παρεκκλίνουν από ό,τι λέγεται «φυσιολογικό» συγκεντρώνουν περισσότερο την επίδραση αυτών των διαταραχών σε όλους τους τομείς (γνωστικό, κινητικό, συναισθηματικό, κοινωνικό κ.ά.). Η κινητική και γνωστική αξιολόγηση βοηθά τους επαγγελματίες να κατανοήσουν τις αδυναμίες και τις ικανότητες των παιδιών μέσα από την εξέταση δύο βασικών αλληλένδετων αναπτυξιακών τομέων. Προτείνεται ένα δυναμικό μοντέλο παρέμβασης στην κίνηση που λαμβάνει υπόψη τη σχέση γνωστικής και κινητικής εξέλιξης, καθώς και όλους τους παραπάνω παράγοντες. Τελικός στόχος της παρέμβασης είναι η ανάπτυξη (εμπλουτισμός) της γνώσης και εμπειρίας με κινητικές και γνωστικές δεξιότητες που θα ωφελήσουν το παιδί στην καθημερινότητά του (π.χ. ελεύθερο παιχνίδι, παιδική χαρά κ.ο.κ.). Επιπρόσθετα, παρουσιάζονται Καλές Πρακτικές στην Εξελικτική και Ειδική Φυσική Αγωγή. Οι στόχοι των δραστηριοτήτων που προτείνονται δεν αποσκοπούν αποκλειστικά στην κινητική βελτίωση, αλλά και στη γνωστική, αντιμετωπίζοντας το παιδί ως μία ολότητα.

In this textbook it is examined in depth the undeniable relationship between cognitive and motor development and the cognitive processes involved in motor learning. Movement is a main feature of human life considering that through movement a person can explore his/her environment, show self-handling skills, expresses himself/herself through sports, arts or even movement can function as an end in itselfDue to this close interrelation between cognitive and motor development, difficulties or disorders in one area affects the other. The theories that are presented in this course book are approached in order to point out this interrelation and the development of the factors that have an effect in it (e.g. heredity–environment). The presence of difficulties or disorders influences all aspects of development in infants, children, adolescents, and later adults. People that deviate from “normal” are affected more in all aspects of development (cognitive, motor, emotional, social etc.). Motor and cognitive evaluation is valuable for professionals to understand better the weaknesses and the abilities of children, especially in those interrelated developmental components. A dynamic intervention model is suggested that considers the aforementioned relationship. The ultimate objective of this intervention model is the development (enhancement) of both knowledge and experience that will help children to scaffold his/her difficulties in everyday living (e.g. free play, playground etc.). Additionally in this textbook the best practices are presented in Developmental and Adapted Physical Education. Several activities are proposed and their aim is not exclusively the motor development but also the cognitive as the child is studied as a whole.