Εισαγωγή στην Αρχειονομία

Abstract

Το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου εμφαίνεται από τον τίτλο του. Αποτελεί μια εισαγωγή στην Αρχειονομία, στην επιστήμη, δηλαδή, της διαχείρισης των αρχείων. Απευθύνεται, κατά κύριο λόγο, στους φοιτητές που σπουδάζουν στο ευρύτερο πεδίο των επιστημών της πληροφόρησης και αποτυπώνει την πολύχρονη συναφή εκπαιδευτική και επαγγελματική μας δραστηριότητα, στο τμήμα Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης του ΤΕΙ Αθήνας και στα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Το βιβλίο αποσκοπεί να διευκρινίσει βασικά θέματα, επιχειρώντας να απαντήσει σε ερωτήματα όπως: τι είναι αρχείο; πώς και γιατί δημιουργείται; γιατί τηρούμε τα αρχεία; ποιος ο ρόλος τους στην καθημερινή κοινωνική δραστηριότητα, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο; ποια η σημασία τους για τη μελέτη του παρελθόντος; Ομοίως επιχειρεί να αναδείξει την ύπαρξη και τη σημασία των Αρχείων ως διακριτών πολιτιστικών οργανισμών ανάλογων με τις Βιβλιοθήκες και τα Μουσεία. Τέλος εξετάζονται οι βασικές μεθοδολογικές αρχές της αρχειονομίας, όπως και οι σημαντικές αλλαγές που επιφέρει η σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία στα αρχεία και τη διαχείρισή τους. Θεωρητικά, το βιβλίο έχει ως αντικείμενο τα αναλογικά ιστορικά αρχεία. Εκ των πραγμάτων, όμως, εξετάζει και τα ενεργά (διοικητικά) αρχεία, καθώς οι σύγχρονες επιστημονικές απόψεις υποστηρίζουν τον ενιαίο χαρακτήρα του αρχειακού υλικού. Φυσικά, δεν ήταν δυνατό να αποσιωπηθεί η νέα ψηφιακή πραγματικότητα στον χώρο των αρχείων, είτε αυτή αφορά τη διαχείριση ψηφιοποιημένων τεκμηρίων είτε την πρόσβαση στο πλούσιο περιεχόμενο του Διαδικτύου. Η διαχείριση και η διατήρηση των πρωτογενώς ψηφιακών τεκμηρίων (έννοιες που σχεδόν ταυτίζονται στη σύγχρονη ψηφιακή πραγματικότητα) αποτελούν ένα ακόμη ζήτημα το οποίο προκαταρκτικά εξετάζεται στο βιβλίο.

The content of this book is indicated by its title. It is an introduction to Archivonomy, the science of records management. It is addressed, primarily, to students studying in the broader field of information sciences and reflects our many years of related educational and professional activity in the Department of Library and Information Systems of TEI of Athens and the General Archives of the State. The book aims to clarify basic issues, attempting to answer questions such as: what is an archive; how and why is it created; why do we keep the archives; what is their role in everyday social activity, on an individual and collective level? What is their importance for the study of the past? Similarly, it attempts to highlight the existence and importance of Archives as distinct cultural institutions similar to Libraries and Museums. Finally, the basic methodological principles of archaeology are examined, as well as the significant changes brought about in archives and their management by modern digital technology. Theoretically, the book is concerned with analogue historical archives. De facto, however, it also examines active (administrative) archives, as modern scientific views support the unitary character of archival material. Of course, the new digital reality in the field of archives, whether it concerns the management of digitised documents or access to the rich content of the Internet, could not be ignored. The management and preservation of primary digital documents (concepts that are almost identical in the modern digital reality) is another issue that is tentatively addressed in the book.