Ακτινοβολίες περιβάλλοντος και άνθρωπος

Abstract

Το συγκεκριμένο ηλεκτρονικό σύγγραμμα προσπαθεί να καλύψει ένα κενό που υπάρχει στην ελληνική βιβλιογραφία σχετικά με τη συμβιωτική σχέση της ανθρώπινης ζωής με τις ακτινοβολίες. Ο άνθρωπος, από τη σύλληψή του μέχρι το τέλος, υπόκειται σε άμεση και έμμεση ακτινοβόληση από ποικιλία πηγών, όπως για παράδειγμα α, β και γ ακτινοβολία από το ραδόνιο και τα θυγατρικά του παράγωγα, πρωτόνια, μεσόνια, γ και ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από το σύμπαν, καθώς και α, β και γ ακτινοβολία από διάφορα περιβαλλοντικά ραδιοϊσότοπα του αέρα, των υδάτων, του εδάφους, των οικοδομικών υλικών και του ανθρώπινου σώματος. Η ακτινοβολία υποστρώματος, αποκαλούμενη και ως Περιβάλλον Φυσικών Ακτινοβολιών (Natural Radiation Environment - NREV), μεταβάλλεται με την ανθρώπινη επίδραση, όπως η εξόρυξη και επεξεργασία φυσικού ουρανίου και η χρήση λιγνιτανθράκων. Στα παραπάνω προστίθεται η επίδραση από πηγές προερχόμενες από τεχνολογικές και στρατιωτικές χρήσεις, από πυρηνικά ατυχημάτα (Three-Mile Island, Τsernobil, Fukosima), πυρηνικές δοκιμές, χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου και, γενικότερα, λόγω της ανάπτυξης της πυρηνικής τεχνολογίας. Ως πηγές NREV μπορούν να θεωρηθούν πλέον και οι ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες λόγω πυλώνων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ανάπτυξης τηλεπικοινωνιών, ραντάρ και ραδιοφωνίας. Ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται θεαματική αύξηση του αριθμού των σταθμών βάσης κινητής τηλεφωνίας εξαιτίας της εκτεταμένης ανάγκης χρήσης κινητών τηλεφώνων. Ιδιαίτερη μνεία δίνεται στις ιατρικές χρήσεις ακτινοβολιών στην Ακτινολογία, Πυρηνική Ιατρική και Ακτινοθεραπεία. Πρόσθετες πηγές ακτινοβόλησης αφορούν άλλες εφαρμογές, όπως η θεραπεία σε λουτροπηγές (spa) και οι επισκέψεις σπηλαίων. Η ενέργεια που αποτίθεται στο ανθρώπινο σώμα από τις ακτινοβολίες ενέχει κινδύνους οι οποίοι ποσοτικοποιούνται με βάση μελέτες δοσιμετρίας και επιδημιολογίας υψηλά εκτεθειμένων πληθυσμών.

This electronic textbook attempts to fill a gap in Greek literature on the symbiotic relationship between human life and radiation. From conception to death, humans are subject to direct and indirect radiation from a variety of sources, such as alpha, beta, and gamma radiation from radon and its derivatives, protons, mesons, gamma and electromagnetic radiation from the universe, as well as alpha, beta, and gamma radiation from various environmental radioisotopes in the air, water, soil, building materials, and the human body. Background radiation, also known as the Natural Radiation Environment (NREV), varies with human influence, such as the mining and processing of natural uranium and the use of lignite. Added to this is the impact from sources originating from technological and military uses, nuclear accidents (Three Mile Island, Chernobyl, and Fukushima), nuclear testing, the use of depleted uranium and, more generally, the development of nuclear technology. Electromagnetic radiation from power transmission pylons, telecommunications, radar and radio can now also be considered as sources of NREV. In particular, the last few decades have seen a dramatic increase in the number of mobile phone base stations due to the widespread use of mobile phones. Special mention should be made of the medical uses of radiation in radiology, nuclear medicine, and radiotherapy. Additional sources of radiation include other applications such as spa treatments and cave visits. The energy deposited in the human body by radiation poses risks that are quantified on the basis of dosimetry and epidemiology studies of highly exposed populations.