Αναθεώρηση, τροποποίηση και εγγυήσεις τήρησης και προστασίας του Συντάγματος

Abstract

Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζονται οι τρόποι με τους οποίους αλλάζει το περιεχόμενο του Συντάγματος. Αρχικά και κατά κύριο λόγο εξετάζεται η τυποποιημένη στο ίδιο το Σύνταγμα διαδικασία αναθεώρησής του. Οι όροι και τα όρια της διαδικασίας αυτής συνδέονται με τον αυστηρό (ή μη) χαρακτήρα του Συντάγματος. Στο σχετικά αυστηρό ελληνικό Σύνταγμα η αναθεώρηση τυποποιείται στο άρθρο 110 Σ. Αναλύονται τόσο τα ουσιαστικά όσο και τα διαδικαστικά όρια της αναθεώρησης. <br/>Στη συνέχεις εξετάζεται το φαινόμενο της αλλαγής του περιεχομένου του Συντάγματος χωρίς τροποποίηση του γράμματος των διατάξεών του. Πρόκειται για το φαινόμενο που ονομάζεται «σιωπή» ή «άδηλη» μεταβολή του Συντάγματος. <br/>Τέλος, παρατίθενται οι θεωρούμενες ως εγγυήσεις τήρησης και προστασίας του Συντάγματος. Πρόκειται είτε για θεμελιώδεις αρχές που έχουμε ήδη εξετάσει στα προηγούμενα κεφάλαια, όπως η διάκριση των λειτουργιών, είτε για ειδικές εγγυήσεις, όπως η προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία των δικαστών. Τέλος, εξετάζεται το «δικαίωμα αντίστασης» ως έσχατο μέσο προάσπισης του Συντάγματος έναντι προσπαθειών κατάλυσής του, κατάλυσης, δηλαδή, του δημοκρατικού πολιτεύματος.