Το παρελθόν είναι μια «άγνωστη χώρα»

Abstract

Το κεφάλαιο αυτό παρουσιάζει την «τύχη» των πηγών στην πορεία τους από το παρελθόν στο οποίο παρήχθησαν, μέχρι το παρόν του ιστορικού που τις μελετά. Μέσα από παραδείγματα αναδεικνύονται αφενός οι τρόποι διάσωσης και διατήρησης των ιστορικών ντοκουμέντων και αφετέρου το τι ακριβώς διασώζουν και μεταφέρουν στον μελλοντικό ιστορικό. Στόχος μας είναι να κατανοήσουν οι αναγνώστες γιατί το παρελθόν μοιάζει με ένα τεράστιο «ψηφιδωτό» με λίγες μόνον φωτισμένες «ψηφίδες» και γιατί το σοβαρότερο πρόβλημα του ιστορικού δεν είναι απαραίτητα η αντιμετώπιση της άγνοιάς του αλλά η διαχείριση αυτών των φωτισμένων «ψηφίδων», που έχει στη διάθεσή του. Παρουσιάζονται επίσης παραδείγματα που αποκαλύπτουν τον τρόπο «παραγωγής» των ιστορικών πηγών και συζητώνται ειδικότερα προβλήματα κατά το «ταξίδι» του ιστορικού στο παρελθόν.

This chapter presents the "fate" of sources in their journey from the past, where they were produced, to the present, where they are studied by historians. Through examples, it highlights both the methods of preserving and maintaining historical documents and what exactly is preserved and conveyed to future historians. Our goal is for readers to understand why the past resembles a vast "mosaic" with only a few illuminated "tiles" and why the historian's most serious problem is not necessarily dealing with their ignorance but managing these illuminated "tiles" at their disposal. The chapter also presents examples that reveal the process of "producing" historical sources and discusses specific problems encountered during the historian's "journey" into the past.