Το θέατρο του γαλλικού Διαφωτισμού – Ι Η τραγωδία και η ανάδυση του ‘αστικού δράματος΄ στον 18ο αιώνα: Βολταίρος και Ντιντερό

Abstract

Στο κεφάλαιο αυτό θα δώσουμε καταρχάς το κοινωνικό-ιστορικό στίγμα της εποχής (βλ. Γαλλία-κέντρο της ευρωπαϊκής πολιτιστικής ζωής) και θα εισάγουμε τα δραματικά είδη που επικρατούν στο θεατρικό στερέωμα (τραγωδία, κωμωδία, δακρύβρεχτη κωμωδία) και τους εκπροσώπους τους. Θα αναφερθούμε στη νέα αισθητική των πολύπλοκων ιστοριών του Κρεμπιγιόν και στην προσπάθεια ανανέωσης του κλασικιστικού μοντέλου του Ρακίνα την οποία επιχείρησε ο Βολταίρος (εισαγωγή φαντασμάτων, αύξηση της θεαματικότητας και εισαγωγή βίας επί σκηνής). Επίσης θα αναλύσουμε τις βασικές αρχές του Διαφωτισμού (βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και πνευματικής κατάστασης του ανθρώπου μέσω του ορθολογισμού και της καλλιέργειας) και τον καταλυτικό ρόλο που έπαιξε στο θέατρο, αποτελώντας έκφραση της νέας ανερχόμενης κοινωνικής τάξης, που περιφρονεί την αριστοκρατία και προετοιμάζει τη Γαλλική Επανάσταση. Θα αναλύσουμε το νέο είδος του αστικού δράματος που εισάγει ο Ντιντερό (ρεαλιστικές καταστάσεις με τόπο δράσης το αστικό περιβάλλον, πρόκληση συγκίνησης στο θεατή και ηθικό δίδαγμα). Θα αναφερθούμε στο σύστημα του, το οποίο αποτυπώνει στα θεωρητικά του κείμενα ( π.χ. το Παράδοξο με τον ηθοποιό) και στα δράματα ο Νόθος Γιος και ο Οικογενειάρχης.

In this chapter, we will first provide the socio-historical context of the era (e.g., France as the center of European cultural life) and introduce the prevailing dramatic genres in the theatrical landscape (tragedy, comedy, sentimental comedy) and their representatives. We will discuss the new aesthetic of Crébillon's complex stories and Voltaire's attempt to renew Racine's classical model by introducing ghosts, increasing spectacle, and incorporating on-stage violence. Additionally, we will analyze the fundamental principles of the Enlightenment (improvement of living conditions and intellectual state of humans through rationalism and cultivation) and its pivotal role in theater, as an expression of the emerging new social class that despises the aristocracy and prepares for the French Revolution. We will delve into the new genre of bourgeois drama introduced by Diderot (realistic situations set in urban environments, evoking emotion in the audience and providing moral lessons). We will discuss his system, which he articulates in his theoretical writings (e.g., "The Paradox of the Actor") and in dramas like "The Illegitimate Son" and "The Family Father."