Στατιστικές μέθοδοι και τεχνικές στις κοινωνικές επιστήμες με τη χρήση SPSS

Abstract

Το παρόν σύγγραμμα αποτελεί μια σύντομη περιγραφή των βασικότερων διαδικασιών στατιστικής ανάλυσης ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων. Σχεδιάστηκε κυρίως για φοιτητές ή και εκπαιδευτικούς που παρακολουθούν μαθήματα μεθοδολογίας εκπαιδευτικής έρευνας και για όλους όσοι επιθυμούν να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν τη δική τους έρευνα. Η παρουσίαση των στατιστικών διαδικασιών ανάλυσης δεδομένων γίνεται παράλληλα με την παρουσίαση του περιβάλλοντος επεξεργασίας και στατιστικής ανάλυσης δεδομένων SPSS. Σε κάθε περίπτωση, γίνεται αρχικά μια εισαγωγή του θεωρητικού μέρους των στατιστικών διαδικασιών και στη συνέχεια, ακολουθώντας συγκεκριμένα παραδείγματα κυρίως της εκπαιδευτικής έρευνας, παρουσιάζονται στο περιβάλλον του SPSS λεπτομερώς η ανάλυση των δεδομένων, η ανάγνωση και η ερμηνεία των αποτελεσμάτων, καθώς και η διατύπωση των συμπερασμάτων. Αρχικά γίνεται μια περιγραφή των βασικών στατιστικών εννοιών που χρειάζονται για τις αναλύσεις με τη χρήση του SPSS, καθώς και των κύριων σταδίων της διεξαγωγής μιας ποσοτικής έρευνας. Στη συνέχεια, γίνεται μια σύντομη παρουσίαση των βασικών στατιστικών που περιγράφουν την κατανομή μιας μεταβλητής, παρουσιάζονται οι ερευνητικοί σχεδιασμοί ανεξάρτητων και εξαρτημένων δειγμάτων και οι παραμετρικοί και οι μη παραμετρικοί έλεγχοι υποθέσεων. Επιπρόσθετα, αφενός εξετάζονται το υπόδειγμα της πολλαπλής γραμμικής παλινδρόμησης και η λογαριθμική παλινδρόμηση και αφετέρου γίνεται μια εισαγωγή στη διερευνητική παραγοντική ανάλυση (Factor analysis), καθώς και στα βήματα που απαιτούνται για την ανάλυση αυτή στο περιβάλλον του SPSS. Τέλος, παρουσιάζονται ζητήματα εγκυρότητας και αξιοπιστίας που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τη διερεύνηση της παραγοντικής δομής μιας κλίμακας.

This book is a brief description of the most basic procedures for statistical analysis of quantitative and qualitative data. It is designed primarily for students and/or teachers taking courses in educational research methodology and for those who wish to design and implement their research. The presentation of statistical data analysis procedures is presented alongside the presentation of the SPSS data processing and statistical analysis environment. In each case, an introduction of the theoretical part of the statistical procedures is given first, and then, following specific examples mainly of educational research, the SPSS environment is used to present in detail the analysis of the data, the reading, and interpretation of the results, and the formulation of the conclusions. First, a description is given of the basic statistical concepts needed for the analyses using SPSS, as well as the main stages of conducting a quantitative survey. Then a brief presentation of the basic statistics describing the distribution of a variable is given, and the research designs of independent and dependent samples and parametric and non-parametric hypothesis testing are presented. In addition, the multiple linear regression model and logistic regression are discussed, and an introduction to exploratory factor analysis is given, as well as the steps required to perform factor analysis. Finally, validity and reliability issues that should be considered when investigating the factor structure of a scale are presented.