Αιμοσφαιρινοπάθειες

Abstract

Η αιμοσφαιρίνη είναι η κόκκινη πρωτεϊνη των ερυθροκυττάρων που, μέσω της απόλυτα εξειδικευμένης δομής της, μεταφέρει το οξυγόνο του αέρα από τους πνεύμονες στους ιστούς και τα όργανα. Κάθε μόριο αιμοσφαιρίνης αποτελείται από δύο α- και 2 μη-α αλυσίδες. Η πληροφορία για τη σύνθεση της αιμοσφαιρίνης ενυπάρχει στα αντίστοιχα γονίδια. Υπάρχουν διάφοροι τύποι αιμοσφαιρίνης. Τα γονίδια της σφαιρίνης μπορούν να υποστούν διάφορες βλάβες που επιφέρουν είτε μείωση της σύνθεσης ή διάφορες παραλλαγές της δομής της που συνοδεύονται από νέες ιδιότητες, συχνά βλαβερές για τον οργανισμό. Οι καταστάσεις αυτές είναι σημαντικές τόσο για τους ασθενείς όσο και για το Σύστημα Παροχής Υπηρεσιών Υγείας. Κατά συνέπεια, αποτελούν σημαντικό κεφάλαιο στο Πρόγραμμα Σπουδών της Ιατρικής. Το προτεινόμενο βιβλίο έχει σκοπό να βοηθήσει στη διδασκαλία των αιμοσφαιρινοπαθειών καλύπτοντας συστηματικά σε 15 κεφάλαια (α) την δομή και λειτουργία των διαφόρων τύπων αιμοσφαιρίνης, (β) τα γονίδια που κατευθύνουν τη σύνθεσή της, και (γ) τις μοριακές διαταραχές που απολήγουν σε νοσηρές καταστάσεις (Κεφάλαια 1-3). Στα επόμενα κεφάλαια γίνεται λεπτομερής αναφορά της παθοφυσιολογίας και της κλινικής εικόνας που χαρακτηρίζει κάθε μία από αυτές. Συγκεκριμένα, τα κεφάλαια 4-10 αφορούν τις θαλασσαιμίες, όπου η βλάβη επιφέρει μείωση των α- ή β-αλυσίδων με συνέπεια βαρειά, χρόνια και ανίατη αναιμία, ενώ τα κεφάλαια 11-14 καλύπτουν την δρεπανοκυτταρική νόσο, μια άλλη σοβαρή αιμοσφαιρινοπάθεια που χαρακτηρίζεται από αφόρητους πόνους εφ’ όρου ζωής. Κάθε σύνολο περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τα συμπτώματα και ευρήματα των αντίστοιχων παθολογικών καταστάσεων, την επιβαλλόμενη συμβατική αντιμετώπιση, ως και τις προσπάθειες που γίνονται για ριζική θεραπεία αξιοποιώντας τις πρόσφατες τεχνολογικές προόδους. Τέλος το κεφάλαιο 15 αναφέρεται σε άλλες παραλλαγές της αιμοσφαιρίνης, οι οποίες της προσδίδουν περίεργες, άλλοτε ωφέλιμες, άλλοτε βλαβερές και άλλοτε αδιάφορες λειτουργικές ιδιότητες.

Hemoglobin is the red protein of erythrocytes which, through its highly specialized structure, transports the oxygen of the air from the lungs to the tissues and organs.Each hemoglobin molecule consists of two α- and 2 non-α chains. The information for the synthesis of hemoglobin is contained in the respective genes. There are different types of hemoglobin. The globin genes can suffer various damages that bring about either a reduction in synthesis or various variations of its structure accompanied by new properties, often harmful to the organism.These situations are important both for the patients and for the Health Service Delivery System. Consequently, they are an important chapter in the Medical Curriculum. The proposed book is intended to assist in the teaching of hemoglobinopathies by systematically covering in 15 chapters (a) the structure and function of the various types of hemoglobin, (b) the genes that direct its synthesis, and (c) the molecular disorders that result in morbid situations (Chapters 1-3). In the following chapters, the pathophysiology and the clinical picture that characterizes each of them are described in detail. In particular, chapters 4-10 deal with the thalassemias, where the damage results in a reduction of α- or β-chains resulting in severe, chronic and incurable anemia, while chapters 11-14 cover sickle cell disease, another severe hemoglobinopathy characterized by unbearable pain for life. Each set includes information about the symptoms and findings of the respective pathological conditions, the imposed conventional treatment, as well as the efforts made for radical treatment utilizing recent technological advances. Finally, chapter 15 refers to other variations of hemoglobin, which give it strange, sometimes beneficial, sometimes harmful and sometimes indifferent functional properties.