Η Πολιτική Οικονομία της Οικονομικής Πολιτικής

Abstract

Η οικονομική πολιτική μελετά τον ρόλο και την παρέμβαση του κράτους στην οικονομία. H επιστήμη της οικονομίας αντιμετώπισε από τα πρώτα της βήματα το ζήτημα αυτό. Όμως, η οικονομική πολιτική συγκροτήθηκε ως διακριτό επιστημονικό πεδίο ουσιαστικά κατά τον Μεσοπόλεμο λόγω ιδιαίτερων ιστορικών συγκυριών (κρίση του 1929, παρατεταμένη πολιτικο-οικονομική αναταραχή, κατάρρευση του κλασικού Φιλελευθερισμού, σοβιετική εμπειρία οικονομικού σχεδιασμού, κεϋνσιανός παρεμβατισμός). Το βιβλίο αυτό μελετά την Πολιτική Οικονομία της Οικονομικής Πολιτικής. Δηλαδή, πρώτον, προσεγγίζει γενικά την οικονομία από τη σκοπιά της Πολιτικής Οικονομίας (ως κοινωνική διαδικασία) και όχι από αυτήν των Οικονομικών (ως ατομική διαδικασία). Δεύτερον, ενστερνίζεται την άποψη ότι, ιδιαίτερα η οικονομική πολιτική, δεν μπορεί να κατανοηθεί ικανοποιητικά παρά μόνο μέσα από μια πολιτικο-οικονομική θεώρηση, ακριβώς λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών αυτού του επιστημονικού πεδίου. Το κείμενο αυτό απευθύνεται σε αναγνώστες με στοιχειώδεις και όχι εκτεταμένες γνώσεις οικονομικής ανάλυσης. Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία τμήματα. Το πρώτο τμήμα (Κεφάλαια 1 έως 4) εστιάζει στο να αποκτήσει ο αναγνώστης καλή γνώση του αντικειμένου, των βασικών εννοιών και των βασικών κατηγοριών της οικονομικής πολιτικής (δημοσιονομική, νομισματική, βιομηχανική, εξωτερική, οικονομικός σχεδιασμός, κοινωνική κλπ.). Στο δεύτερο τμήμα (Κεφάλαια 5 έως 11) παρουσιάζονται αναλυτικά οι βασικές κατηγορίες και τα εργαλεία της οικονομικής πολιτικής, αλλά ταυτόχρονα η ανάλυση επικεντρώνεται στις διαφορετικές απόψεις και στις αντιπαραθέσεις που υπάρχουν μεταξύ διαφορετικών σχολών οικονομικής σκέψης σχετικά με τις κατηγορίες και τα εργαλεία αυτά. Στο τρίτο τμήμα (Κεφάλαια 12 έως 15) δίνεται η «μεγάλη εικόνα». Δηλαδή, αναλύεται η συνολική εξέλιξη της οικονομικής πολιτικής (χαρακτήρας, στόχοι, λειτουργίες, θετικά και αρνητικά στοιχεία κλπ.) μέσα από τις διαμάχες ανάμεσα στα βασικά ρεύματα της επιστήμης της οικονομίας. Ιδιαίτερα αναλύεται η «ταραγμένη» διαδρομή και οι άνοδοι και οι υποχωρήσεις της οικονομικής πολιτικής στον 20ό και στον 21ο αιώνα.

Economic policy studies the role and intervention of the state in the economy. This is an issue that the science of the economy faced from its very first steps. However, economic policy was constituted as a distinct scientific field during the interwar period due to particular historical circumstances (the crisis of 1929, prolonged political-economic turmoil, collapse of Classical Liberalism, Soviet economic planning experience, Keynesian interventionism). This book studies the Political Economy of Economic Policy. That is, first, it generally approaches the economy from the point of view of Political Economy (as a social process) and not from that of Economics (as an individual process). Secondly, it embraces the view that economic policy cannot be satisfactorily understood except through a political-economic perspective precisely because of its particular characteristics. This book is written for readers with elementary rather than extensive knowledge of economic analysis. The book is divided into three parts. The first part (Chapters 1 to 4) focuses on the reader gaining a good knowledge of the subject matter, the basic concepts, and the main categories of economic policy (fiscal, monetary, industrial, foreign, economic planning, social, etc.). In the second part (Chapters 5 to 11) the basic categories and tools of economic policy are presented in detail, but at the same time, a special focus is placed on the different views and the confrontations between different schools of economic thought regarding these categories and tools. The third part (Chapters 12 to 15) offers the ‘great view’. That is, it analyses the evolution of economic policy (character, aims, functions, pros and cons etc.) through the debates between the main currents of the science of the economy. It especially analyzes the ‘turbulent’ course and the ups and downs of economic policy in the 20th and 21st centuries.