Δυναμική των ομάδων: Θεωρητικές έννοιες και πρακτικές εφαρμογές στη διακυβέρνηση των συνεταιριστικών εγχειρημάτων

Abstract

Το παρόν κεφάλαιο αφορά τη δυναμική των ομάδων όπως αυτή προτείνεται από την Ψυχολογία και άλλες κοινωνικές επιστήμες. Ταυτόχρονα επιχειρείται η σύνδεση των παρουσιαζόμενων θεωριών με πρακτικές εφαρμογές που αφορούν την πραγματικότητα της διακυβέρνησης των συνεταιριστικών εγχειρημάτων. Η σύνδεση αυτή πραγματοποιείται συσχετίζοντας τις θεωρίες της δυναμικής των ομάδων με τις συνεταιριστικές αρχές και τις αρχές της αυτοδιαχείρισης και της αλληλοβοήθειας. Στις πρώτες ενότητες του κεφαλαίου παρουσιάζονται οι ορισμοί της ομάδας και τα βασικά χαρακτηριστικά που διακρίνουν μια ομάδα από άλλες συλλογικές μορφές. Στη συνέχεια συζητούνται οι όροι δημιουργίας μιας ομάδας και τα στάδια ανάπτυξης και εξέλιξής της, όπως έχουν αποτυπωθεί στη διεθνή έρευνα. Στις επόμενες ενότητες παρουσιάζεται η τρέχουσα γνώση σχετικά με τους ρόλους που μπορεί να υιοθετηθούν από τα μέλη μιας ομάδας, δίνεται έμφαση στα ζητήματα ηγεσίας και στις διαδικασίες επικοινωνίας και των σχέσεων μεταξύ τους, καθώς και στα ζητήματα που αφορούν τη συνοχή των ομάδων. Οι τελευταίες ενότητες του κεφαλαίου αφορούν τους παράγοντες που διευκολύνουν την εύρυθμη λειτουργία μιας αυτοδιαχειριζόμενης ομάδας και τους πιθανούς κινδύνους που αναδύονται. Τέλος, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα των συγκρούσεων σε ομαδικά πλαίσια, και κυρίως στους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισής τους.

This chapter deals with the dynamics of groups as proposed by Psychology and other social sciences. At the same time, it is attempted to link the presented theories with practical implications concerning the reality of the governance of cooperative projects. This connection is carried out by correlating the theories of group dynamics with the cooperative principles and the principles of self-management and mutual aid. The first sections of the chapter present the definitions of the group and the basic characteristics that distinguish a group from other collective forms. The terms of a team’s creation and the stages of its creation and development, as reflected in international research, are then discussed. The following modules present current knowledge about the roles that can be adopted by group members, focus on leadership issues and communication processes and relationships between them, as well as issues related to group cohesion. The last sections of the chapter concern the factors that facilitate the proper functioning of a self-managed group and the potential risks emerging. Finally, particular emphasis is placed on the issue of conflicts in group contexts and especially on how to prevent and deal with them.