Συνεργατικά εγχειρήματα: Το ιστορικό και κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο ανάπτυξής τους και η θεωρητική προσέγγιση των βασικών τους διαστάσεων

Abstract

Η μελέτη και η κατανόηση του ιστορικού και κοινωνικο-πολιτισμικού πλαισίου ανάπτυξης των συνεργατικών εγχειρημάτων αποτελεί το πρώτο μέρος του παρόντος κεφαλαίου. Συζητείται ο κεντρικός ρόλος της συνεργασίας και της αμοιβαίας βοήθειας ως κινητήριων παραγόντων στην κοινωνική και οικονομική εξέλιξη. Εξετάζονται, μέσα από ιστορικά παραδείγματα, οι παράγοντες που συγκροτούν το πλαίσιο ανάπτυξης των συλλογικών και αλληλέγγυων εγχειρημάτων. Στη συνέχεια γίνεται εκτενής αναφορά στη σημασία του κοινωνικού κεφαλαίου στην ανθρώπινη ανάπτυξη και παρουσιάζονται οι βασικές του διαστάσεις. Η εννοιολογική προσέγγιση των όρων αυτοβοήθεια/αλληλοβοήθεια και οι εφαρμογές τους αποτελούν το επόμενο μέρος του κεφαλαίου. Παρουσιάζεται η σύγχρονη επιστημονική έρευνα γύρω από τις προηγούμενες έννοιες, καθώς και oι παράγοντες που τις καθιστούν σημαντικές στο πεδίο της δουλειάς στην κοινότητα. Η αξιοποίηση των αρχών της αυτοβοήθειας/αλληλοβοήθειας όπως έχουν αποτυπωθεί από την Κοινοτική Ψυχολογία και άλλες κοινωνικές επιστήμες στη συγκρότηση των αυτοδιαχειριζόμενων ομάδων και συλλογικών εγχειρημάτων αποτελεί το τελευταίο μέρος. Παρουσιάζονται με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία και έρευνα τα βασικά χαρακτηριστικά των αυτοδιαχειριζόμενων ομάδων, τα πλεονεκτήματά τους και οι πιθανοί κίνδυνοι που μπορεί να προκύψουν από τη λειτουργία τους.

The study and understanding of the historical and sociocultural context for the development of collaborative projects is the first part of this chapter. The central role of cooperation and mutual assistance as drivers of social and economic development are discussed. Historical examples examine the factors that constitute the framework for the development of collective and solidarity-based projects. Then there exists an extensive reference to the importance of social capital in human development and its basic dimensions are presented. The conceptual approach of the terms self-help/mutual aid and their applications is the next part of the chapter. It presents modern scientific research on previous concepts, as well as factors that make them important in the field of community work. The utilization of the principles of self-help/mutual aid as reflected by Community Psychology and other social sciences in the formation of self-managed groups and collective projects is the last part. Based on international literature and research, the main characteristics of self-managed groups, their advantages, and the potential risks that may arise from their operation are presented.