Τέχνη και Αρχιτεκτονική στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα

Abstract

Στο σύγγραμμα διερευνάται η παράλληλη εξέλιξη της τέχνης και της αρχιτεκτονικής από το 1945 έως σήμερα. Ο στόχος είναι να διαμορφωθούν τρόποι αναζήτησης και όχι μια εξιστόρηση των γεγονότων. Αντί να ακολουθεί μια χρονολογική αφήγηση, παρουσιάζει θεματικά πλαίσια που ενισχύουν τη διεπιστημονική έρευνα.

Η έμφαση δίνεται στον τρόπο με τον οποίο η τέχνη και η αρχιτεκτονική ανταποκρίθηκαν στους μεταπολεμικούς πολιτικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς και τεχνολογικούς μετασχηματισμούς. Ενώ η αρχιτεκτονική αντιμετώπισε πρακτικές ανάγκες όπως η στέγαση και οι υποδομές, η τέχνη επικεντρώθηκε στην πολιτιστική και ψυχολογική ανανέωση. Εξετάζεται η μετάβαση από τον μοντερνισμό που εστίασε στην πρόοδο και τον ορθολογισμό, στον μεταμοντερνισμό που έδωσε έμφαση στον πλουραλισμό, τον ιστορικό αναστοχασμό και την κριτική στις αρχές του μοντερνισμού. Η θεματολογία διαρθρώνεται στις παρακάτω ενότητες: οι αναφορές στην μεταπολεμική περίοδο και στις πρώτες προσπάθειες φυγής από τον Μοντερνισμό, η παρουσίαση και ο σχολιασμός των νέων θεσμών προβολής της τέχνης και της αρχιτεκτονικής, οι διεπιστημονικές συνδέσεις της αρχιτεκτονικής και της τέχνης με άλλα γνωστικά αντικείμενα, ο σχολιασμός βασικών κειμένων που δημοσιεύτηκαν από το 1950 και μετά και άλλαξαν την πορεία της αρχιτεκτονικής και της τέχνης καταδεικνύοντας όχι μόνον την αναδιάρθρωση των στόχων αλλά και τα αδιέξοδα που εμφανίζονται στο τέλος του 20ου αιώνα, η ανάπτυξη βασικών εννοιών για την τέχνη και την αρχιτεκτονική που χαρακτηρίζουν την περίοδο.

Με την οργάνωση των θεμάτων χωριστά και παράλληλα, το σύγγραμμα δίνει τη δυνατότητα στους αναγνώστες να εξετάσουν την τέχνη και την αρχιτεκτονική ανεξάρτητα ή σε σύνδεση, αποκτώντας μια ευρύτερη κατανόηση της κοινής τους εξέλιξης. Μέσα από βασικά παραδείγματα και θεωρητικά κείμενα, τονίζεται ο εξελισσόμενος ρόλος τους στη διαμόρφωση της σύγχρονης σκέψης και του πολιτιστικού λόγου.

The text explores the parallel development of art and architecture from 1945 to the present day. The goal is to develop ways of searching, not a narrative of events. Rather than following a chronological narrative, it presents thematic frameworks that enhance interdisciplinary research. The emphasis is on how art and architecture have responded to post-war political, social, economic and technological transformations. While architecture addressed practical needs such as housing and infrastructure, art focused on cultural and psychological renewal. It examines the transition from modernism, which focused on progress and rationality, to postmodernism, which emphasized pluralism, historical reconsideration, and criticism of the principles of modernism. The thematic area is structured in the following sections: references to the post-war period and the first attempts to escape from Modernism, the presentation and commentary on the new institutions for the promotion of art and architecture, the interdisciplinary connections of architecture and art with other disciplines, the commentary on key texts published from 1950 onwards and which changed the course of architecture and art, demonstrating not only the restructuring of goals but also the impasses that appeared at the end of the 20th century, the development of key concepts for art and architecture that characterize the period.

By organizing the topics separately and in parallel, the book enables readers to examine art and architecture independently or in conjunction, gaining a broader understanding of their shared evolution. Through key examples and theoretical texts, their evolving role in shaping contemporary thought and cultural discourse is highlighted.